Portefeuilles

Elke belegger is uniek in zijn:

• financiële doelen,
  
• beleggingshorizon,
  
• financiële situatie,
  
• houding tegenover risico
  

We hebben meerdere portefeuilles opgezet die beschikbaar zijn via de Curvo app, elk geoptimaliseerd voor een bepaald type belegger. Wanneer je je aanmeldt, wordt je een aantal vragen gesteld om je te leren kennen en te leren wat voor type belegger je bent. Op basis van je antwoorden matchen we je met de beste portefeuille.

Je financiële situatie en doelen (en zelfs je houding tegenover risico's) kunnen in de loop van de tijd veranderen. Daarom wordt dit proces regelmatig herhaald om ervoor te zorgen dat je beleggingsstrategie altijd afgestemd blijft op jou en je behoeften.

Assetallocatie

In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De waarde van je belegging kan fluctueren. Je kunt (een deel van) je investering verliezen.

Een van de kernprincipes is om alleen te beleggen in activa die algemeen bekend zijn, die de tand des tijds hebben doorstaan en waarvan wordt voorspeld dat ze de komende decennia een aanzienlijk rendement zullen opleveren. Concreet bestaan de portefeuilles alleen uit indexfondsen die beleggen in aandelen en obligaties.

Waarom aandelen?

Aandelen zijn de belangrijkste motoren voor rendement. Door de decennia heen zijn bedrijven over de hele wereld blijven innoveren en daardoor solide winsten blijven opleveren voor hun beleggers. Wereldwijde aandelen hebben de afgelopen 120 jaar een gemiddeld jaarlijks rendement van 5,2% behaald, en dat is na inflatie [1]. Er is geen teken dat deze trend zal stoppen: de drang om te creëren en te innoveren is een aangeboren eigenschap van de mens.

Er is echter geen gratis lunch bij beleggen. Hogere opbrengsten gaan altijd gepaard met hogere risico's. In de financiële wereld vertaalt dit risico zich in grotere schommelingen in de koersen van aandelen. Ze kunnen heel snel op en neer gaan, soms wel 45% in een goed jaar zoals 1999, maar ook zo laag als -40% tijdens een "once in a lifetime" crisis zoals in 2008. In financieel jargon zeggen we dat aandelen zeer volatiel zijn.

Om de schommelingen van aandelen tegen te gaan, worden obligaties gebruikt.

Waarom obligaties?

Een obligatie is zoiets als geld lenen aan een bedrijf of overheid. Je geeft ze nu geld en ze beloven je later terug te betalen met een beetje extra als dank.

Terwijl aandelen erg opwindend zijn (en beangstigend wanneer ze scherp dalen), zijn obligaties erg saai. Ze schommelen niet zo erg. Maar dat betekent dat hun rendement lager is, namelijk gemiddeld 2,0% per jaar [1]. Een van de manieren waarop obligaties in je portefeuille worden gebruikt is dus om de volatiliteit van aandelen te temperen. Portefeuilles met meer obligaties in verhouding tot aandelen zijn beter geschikt voor beleggers met een lagere risicobereidheid.

Behalve hun rol van stabilisator van een portefeuille, zijn obligaties ook geweldige diversifiers. Het blijkt dat vaak wanneer aandelen dalen, obligaties stijgen, en omgekeerd. Dus de verliezen van de ene soort activa kunnen gedeeltelijk gecompenseerd worden door de winsten van de andere. In finance speak zeggen we dat er weinig correlatie is tussen aandelen en obligaties.

Aandelen en obligaties combineren in een portefeuille

De verhouding tussen aandelen en obligaties in een portefeuille wordt gebruikt als een knop om de mate waarin de portefeuille fluctueert te wijzigen. Wanneer meer aandelen worden toegevoegd ten koste van obligaties, wordt de portefeuille risicovoller. Maar als gevolg daarvan krijg je een hoger verwacht rendement op de lange termijn. Omgekeerd geldt dat het vervangen van een deel van de aandelen door obligaties je portefeuille minder volatiel maakt, maar ook het verwachte rendement ervan verlaagt.

Keuze van indexen

Bij de keuze van de indexen wordt het meeste belang gehecht aan:

• eenvoud
  
• diversificatie over landen en regio's
  
• diversificatie over sectoren en industrieën
  
• weging naar marktkapitalisatie
• uitsluiting van bedrijven die destructief zijn voor de planeet
  

Aandelenindexen

Er werden twee aandelenindexen gekozen:

• FTSE Developed All Cap Choice index. De index is gebaseerd op de FTSE Developed All Cap index en omvat 4.776 ondernemingen in 26 landen die als "ontwikkelde" markten worden beschouwd (Verenigde Staten, Japan, Verenigd Koninkrijk, Canada, Duitsland...). Niet opgenomen zijn ondernemingen die actief zijn in niet-hernieuwbare energie, zedenproducten en wapens.
  
• FTSE Emerging All Cap Choice index. Deze index is gebaseerd op de FTSE Emerging All Cap index. Hij bestaat uit 2.728 bedrijven van alle groottes uit de 24 landen die door FTSE als "opkomende" markten worden aangemerkt. Tot deze landen behoren onder meer China, Taiwan, India en Brazilië. Ondernemingen die actief zijn in niet-hernieuwbare energie, zedenproducten en wapens zijn eveneens uitgesloten.
  

De combinatie van de twee indexen vertegenwoordigt 7.504 bedrijven die verspreid zijn over 40 landen.

Obligatie indexen

De rol van de obligaties in de portefeuilles is om te stabiliseren met staatsobligaties en te diversifiëren met bedrijfsobligaties.

Er zijn drie obligatie-indexen geselecteerd:

• Bloomberg Global Aggregate Corporate index. De index bestaat uit obligaties van bedrijven van over de hele wereld die voldoen aan de United Nations Global Compact (UNGC) principes. Verder worden obligaties van bedrijven die betrokken zijn bij controversiële wapens of tabaksproducten uitgesloten.
  
• Bloomberg Euro Government Float Adjusted Bond index. De index is samengesteld uit staatsobligaties van de landen die de euro als munteenheid hebben aangenomen (Frankrijk, Italië, België, etc...).
  
• Solactive Eurozone Government Bond 0-1 Year index. Deze index is vergelijkbaar met de Bloomberg Euro Government Float Adjusted Bond index en volgt staatsobligaties in euro. Hij belegt echter alleen in kortlopende obligaties met een looptijd van minder dan een jaar.

Keuze van fondsen

Als de indexen eenmaal gekozen zijn, moeten fondsen worden gevonden die ze toepassen. Bij de selectie worden verschillende criteria gehanteerd:

• Prijs. Fondsaanbieders vragen een jaarlijkse vergoeding voor het beheren van het fonds. Natuurlijk geldt: hoe lager, hoe beter!
  
• Belastingen. Er zijn verschillende belastingen betrokken bij beleggen. Er wordt gekozen voor fondsen die de belastingen voor je verlagen.
  
• Uitkering van dividenden. De portefeuilles bestaan uitsluitend uit accumulerende fondsen omdat ze fiscaal voordelig zijn voor de Belgische belegger wanneer hij een buy-and-hold strategie toepast.
  
• Beheerd vermogen. Grotere fondsen lopen minder kans om gesloten te worden.
  
• Replicatie. Fondsen die hun activa synthetisch repliceren, stellen je bloot aan tegenpartijrisico. Daarom werden alleen fysiek gerepliceerde fondsen geselecteerd.
  

Op grond hiervan werden de volgende fondsen uitgekozen:

We hebben vijf portefeuilles samengesteld, elk passend bij een ander type belegger. Ze gaan in volgorde van meest risicovol (maar hoogste verwachte rendement) naar minst risicovol:

Growth

Energetic

Smooth

Calm

Protective

Verwacht rendement

Je vraagt je waarschijnlijk af wat voor rendement je kunt verwachten als je belegt in een van de Curvo portefeuilles. We gebruiken twee methoden om een schatting te maken:

1. Met behulp van het Capital Asset Pricing Model, een theoretisch raamwerk waarbij we gebruik maken van de prestaties in het verleden van de activaklassen waarin elke portefeuille belegt.
2. Met behulp van Monte Carlo simulaties, waarbij we mogelijke toekomsten simuleren met behulp van de in het verleden behaalde resultaten van de fondsen in elke portefeuille.

Het Capital Asset Pricing Model, kortweg CAPM, is als een recept voor het begrijpen van beleggingsrisico's en verwachte rendementen. Als we beleggen, willen we voor twee zaken gecompenseerd worden. Ten eerste de tijdswaarde van ons geld (wat we risicovrij zouden kunnen verdienen, zoals met staatsobligaties). Ten tweede het extra risico dat we nemen door te beleggen in aandelen of andere activa. CAPM helpt ons te berekenen hoeveel extra rendement we mogen verwachten voor het nemen van dat risico.

Met het CAPM-model kunnen we het verwachte rendement van de Curvo-portefeuilles schatten. Deze houden rekening met alle vergoedingen.

We kunnen de toekomst ook inschatten door simulaties uit te voeren op basis van de historische prestaties van elk fonds in de portefeuilles. Vanwege de onzekerheid van de toekomst kunnen we voor elke portefeuille vijf scenario's in kaart brengen: geweldig, goed, gemiddeld, slecht en zeer slecht. De simulaties maken gebruik van een paar aannames:

• We hebben 600 "mogelijke toekomsten" berekend voor elke portefeuille.
• De simulaties gaan uit van een initiële belegging van € 2.000 die 30 jaar wordt aangehouden.
• De simulaties houden rekening met de beheerskosten.
• De portefeuilles worden opnieuw in evenwicht gebracht telkens wanneer een van de fondsen 5% uit balans is.

Growth

Energetic

Smooth

Calm

Protective

Vergelijking

De resultaten zijn samengevat in de volgende tabel:

Risico kwantificeren

Bij beleggen is de afweging tussen risico en rendement onvermijdelijk. Elk van de portefeuilles vertoont een ander risicogedrag. De Growth-portefeuille heeft bijvoorbeeld een hoger verwacht rendement, maar dit gaat gepaard met een hoger risico. Hiermee wordt rekening gehouden bij het samenstellen van de juiste portefeuille.

Zoals we hierboven hebben gezien, vertaalt een hoger risico zich in grotere fluctuaties. Hoe kan deze volatiliteit worden geanalyseerd? Eén manier is door te kijken naar de maximale waardedaling die een portefeuille in een bepaald jaar kan ondergaan.

Door het verleden te bestuderen, kan een idee worden verkregen van het toekomstige gedrag van een portefeuille. In de grafiek hieronder geven we het maximale jaarlijkse verlies weer dat de portefeuilles kunnen vertonen. Omdat de toekomst onzeker is, moet je uitgaan van een bepaald betrouwbaarheidsbereik. Voor de meeste jaren zal Smooth bijvoorbeeld nooit meer dan 10% dalen.

Als je meer over deze analyse wilt weten, graven we dieper in onze berekeningen op Backtest.

Minimale beleggingsperiodes

In de vorige paragraaf zagen we dat risicovollere portefeuilles grotere verliezen kunnen lijden. Daarom hebben volatielere portefeuilles een langere beleggingstijd nodig om de kans op een positief rendement te vergroten. Voor elke portefeuille is er een aanbevolen minimale periode dat je belegd blijft om een goede kans te hebben op een positief rendement aan het eind:

• Protective: minstens 5 jaar
• Calm: minstens 5 jaar
• Smooth: minstens 7 jaar
• Energiek: minstens 9 jaar
• Growth: minstens 12 jaar

Je beleggingen beheren is een continu proces.

Herbalancering

De portefeuilles worden wekelijks gecontroleerd om te zien of ze nog steeds in overeenstemming zijn met de beoogde asset allocatie. Er wordt opnieuw gebalanceerd als een van de activa 5% uit balans is.

Toezicht op de fondsen

De fondsen in de portefeuilles worden regelmatig gecontroleerd en herzien. Een fonds kan vervangen worden door een beter of goedkoper alternatief.

Bovendien moet elk fonds steeds aan de duurzaamheidscriteria voldoen. Dit betekent dat een fonds waarvan de duurzaamheidsnormen niet aan de criteria voldoen, vervangen kan worden.

In overeenstemming met je doelstellingen en situatie

Elk jaar wordt gecontroleerd of je portefeuille nog steeds is afgestemd op je behoeften en financiële doelen. Via de app kun je het ook delen als je levenssituatie verandert: promotie, aankoop van een huis, kinderen, enz. Je portefeuille wordt dan aangepast. 

Levenscyclus van beleggers

Naarmate je ouder wordt en dichter komt bij het bereiken van je financiële doelen (bijvoorbeeld je pensioen), moet het risiconiveau van je portefeuille worden aangepast. Dit zal een constant proces zijn gedurende het hele traject.