Toen we voor het eerst in België in ETF's wilden beleggen, hebben we talloze uren besteed aan onderzoek naar welke ETF's we moesten kopen, welke broker we moesten gebruiken en hoe we met belastingen moesten omgaan. We wensten dat er een praktische gids was, speciaal geschreven voor Belgen.
Dat is precies wat Yoran Brondsema wilde creëren met "De hangmatbelegger". Het boek heeft duizenden Belgen geholpen om hun investeringsreis te beginnen.
We interviewden Yoran om dieper in te gaan op de praktische aspecten van ETF-beleggen in België, van portefeuilleconstructie tot het handhaven van je strategie tijdens marktvolatiliteit.
Wat inspireerde je om "De hangmatbelegger" te schrijven?
Hangmatbeleggen, of passief beleggen zoals het beter bekend staat, is niet nieuw. Het eerste indexfonds werd in 1971 opgericht en volgde de S&P 500 index. Passief beleggen is sindsdien sterk gegroeid en er zijn dan ook veel goede boeken over dit onderwerp geschreven.
De meeste van deze boeken zijn echter geschreven voor een Amerikaans publiek. Ze zijn geweldig om de theorie te leren. Maar om de theorie in praktijk te brengen en daadwerkelijk je eerste ETF's te kopen, zijn de details belangrijk. En deze details zijn vaak lokaal. In Europa hebben we bijvoorbeeld toegang tot andere ETF's dan Amerikanen vanwege andere regelgeving. Bovendien zijn de keuze van brokers en belastingen specifiek voor elk land. Een Amerikaans boek zal het nooit hebben over de Belgische beurstaks (net zoals we het in "De hangmatbelegger" niet hebben over het Amerikaanse 401k-systeem). Ons doel was dus om een uitgebreide praktische gids te schrijven voor Belgen om te beginnen met beleggen in ETF's.
Ten tweede willen we ETF-beleggen toegankelijker maken. Dus moesten we schrijven in onze eigen moedertaal en die van onze lezers: Nederlands.
Waar staat de hangmatmetafoor voor in je beleggingsfilosofie?
Een van de kernboodschappen van "De hangmatbelegger" is dat goed beleggen niet ingewikkeld hoeft te zijn en niet veel van je tijd hoeft te kosten. We willen laten zien dat je met passief beleggen en ETF's je geld kunt laten groeien terwijl je in je hangmat ligt. Je bankier wil je misschien doen geloven dat er ingewikkelde strategieën nodig zijn om goede beleggingsresultaten te behalen, om zo de 2,5% kosten te rechtvaardigen die het actieve fonds van de bank in rekening brengt. Hij heeft het mis!
Waarin verschilt jouw aanpak van actief handelen of complexere beleggingsstrategieën?
Het blijkt dat actief handelen een zinloze oefening is en hoogstwaarschijnlijk tot slechtere beleggingsresultaten zal leiden dan een passieve strategie.
Ten eerste zorgt de kostenstructuur voor een aanzienlijke handicap voor actief beleggen. Terwijl passieve fondsen bescheiden kosten in rekening brengen rond de 0,2%, brengen actieve fondsen in België meestal rond de 2% in rekening. Dit betekent dat actieve fondsen aanzienlijk beter moeten presteren dan de markt om de passieve rendementen na vergoedingen te evenaren. Deze uitdaging wordt geïllustreerd door het praktijkvoorbeeld van een actief KBC-fonds dat tussen 2005 en 2024 5,5% rendement behaalde in vergelijking met 9,2% voor een vergelijkbare ETF:
Er is ook een wiskundige realiteit in het spel: omdat het marktrendement simpelweg het gewogen gemiddelde is van het rendement van alle beleggers, moeten actieve beleggers als groep onderpresteren ten opzichte van passieve beleggers met het bedrag van hun extra kosten, waardoor er een negatieve som ontstaat na aftrek van vergoedingen.
Zowel professionele als individuele beleggers worstelen met actief beleggen. Meer dan 75% van de professionele actieve fondsen presteren slechter dan hun benchmarks. Individuele beleggers hebben te maken met extra uitdagingen, waaronder gedragsvooroordelen zoals het dispositie-effect (het vasthouden van verliezende aandelen en het verkopen van winnaars), home bias (te veel beleggen in bekende lokale aandelen) en beperkte toegang tot onderzoek in combinatie met hogere handelskosten.
Gezien dit bewijs biedt passief beleggen via ETF's de meeste beleggers een beter rendement met lagere kosten en risico's.
Wat zijn voor beginners die willen beginnen met ETF-beleggen de belangrijkste criteria bij het kiezen van hun eerste ETF?
De meest cruciale eerste stap is het bepalen van je ideale portefeuillesamenstelling die past bij je financiële doelen, risicobereidheid en risicobereidheid. Dit betekent dat je moet bepalen welk percentage van je portefeuille in aandelenindexen moet zitten (zoals MSCI World voor de wereldwijde ontwikkelde markten, of MSCI Emerging Markets voor de opkomende economieën) versus obligatie-indexen (zoals staats- of bedrijfsobligatie-indexen).
Als je bijvoorbeeld jong bent en spaart voor je pensioen, kies je misschien voor 70% in wereldwijde aandelenindexen en 30% in obligatie-indexen, terwijl iemand die bijna met pensioen gaat misschien de voorkeur geeft aan 30% aandelen en 70% obligaties om het risico te beperken. Deze fundamentele beslissing over activaspreiding zal je beleggingssucces op de lange termijn bepalen. Je kunt Backtest gebruiken om de historische prestaties van verschillende portefeuilles te simuleren en hun rendementen en schommelingen te vergelijken. Pas nadat je deze doelallocaties hebt bepaald, moet je op zoek gaan naar specifieke ETF's die de door jou gekozen indexen effectief volgen.
Kies bij het selecteren van een ETF voor accumulerende ETF's in plaats van uitkerende ETF's om de 30% roerende voorheffing op dividenden in België te vermijden. Als vestigingsplaats hebben Luxemburg of Ierland de voorkeur vanwege hun gunstige belastingverdragen met de VS. Dit kun je zien aan de ISIN code (beginnend met "IE" of "LU"). Kies ETF's die in euro's worden verhandeld om wisselkosten van je broker te vermijden.
De fondsgrootte moet minimaal €100 miljoen zijn om levensvatbaarheid op de lange termijn en een betere liquiditeit te garanderen. Wat betreft de replicatiemethode is fysieke replicatie veiliger dan synthetische replicatie, omdat hiermee tegenpartijrisico's worden vermeden. Zoek naar een lagere Total Expense Ratio (TER) bij het vergelijken van vergelijkbare ETF's, hoewel kleine verschillen niet te groot moeten zijn.
Tot slot is de beurstaks (TOB) een belangrijke overweging. ETF's die geregistreerd zijn in de EU maar niet in België hebben een voorkeurstarief van 0,12% belasting, vergeleken met 1,32% voor in België geregistreerde ETF's.
Wat zijn veelgemaakte fouten die je Belgische beleggers ziet maken bij het kiezen van ETF's en hoe kunnen ze die vermijden?
De juiste portefeuille samenstellen die past bij je doelen en je risicobereidheid is een van de lastigste taken als je begint met beleggen. Dat zie ik als beleggers mij hun portefeuille laten zien. Ik zie bijvoorbeeld veel portefeuilles met overlappende indexen, zoals een MSCI World ETF samen met een S&P 500 ETF, ook al bestaat de MSCI World ETF voor bijna 60% uit Amerikaanse aandelen. Of portefeuilles die sterk gericht zijn op een specifiek land of een specifieke sector. Tegenwoordig is AI helemaal in. Vijf jaar geleden was het cannabis en ik weet zeker dat het over vijf jaar iets anders zal zijn. Beleggers kiezen soms ook voor fiscaal inefficiënte ETF's, zoals een distribuerende ETF in plaats van een accumulerende (30% belasting betalen op dividenden), of een ETF met een TOB-tarief van 1,32% in plaats van een equivalente ETF met een TOB-tarief van 0,12%.
Eén benadering is het gebruik van een managed investment app zoals Curvo. Als je je aanmeldt, krijg je een aantal vragen om jou en je doelen te leren kennen. En op basis van je antwoorden wordt de juiste portefeuille voor je samengesteld. Je hoeft je geen zorgen te maken over overlappende indexen, geografische concentratie of het optimaliseren voor belastingen, want deze overwegingen zijn allemaal al gemaakt. En als je er toch voor kiest om je ETF-portefeuille zelf te beheren, kijk dan kritisch naar je keuzes en toets ze aan onze ETF checklist.
Beginnen met beleggen is relatief eenvoudig. Maar jaren of decennia op koers blijven is veel moeilijker. Dit is ook waar een geautomatiseerde beleggingsapp zoals Curvo kan helpen. Door een geautomatiseerd maandelijks investeringsplan op te zetten, hoef je er niet eens over na te denken. Elke maand wordt een door jou gekozen bedrag van je bankrekening afgeschreven en geïnvesteerd in je portefeuille. De grootste vijand van een belegger is zichzelf, en door je beleggingen te automatiseren geef je jezelf niet de kans om het te verprutsen. Vergelijk dat eens met een makelaar. Het bedrijfsmodel van een broker is gebaseerd op commissies op transacties. Dus elke keer als je de app opent, zal hij je proberen te verleiden om de nieuwste ETF te kopen, of erger nog, een individueel aandeel. Maar je moet niet toegeven aan de verleiding, want overmatig handelen leidt tot slechtere beleggingsresultaten. Daarom raden we je aan om, als je een broker gebruikt, de app van je telefoon te verwijderen en jezelf te dwingen om je beleggingen op je computer te doen. De extra wrijving zal juist gunstig zijn voor het succes van je beleggingen!
Tot slot, hoe moeten beleggers hun ETF-strategie handhaven tijdens marktvolatiliteit?
Marktvolatiliteit is een natuurlijk onderdeel van beleggen, maar de sleutel is om niet meegesleurd te worden in de dagelijkse nieuwscyclus. Nieuwszenders moeten fundamenteel betrokkenheid genereren en ze hebben geleerd dat negatieve emoties de sterkste reacties veroorzaken. Het is de moeite waard om te onthouden dat veel van deze verkooppunten nog steeds voornamelijk worden gefinancierd door banken en brokers die er een gevestigd belang bij hebben om actieve handel te stimuleren - meer handel betekent immers meer vergoedingen voor hen.
In plaats van te reageren op krantenkoppen, moet je nadenken over je oorspronkelijke strategie en motivaties. Vraag jezelf af: is er iets fundamenteel veranderd in je persoonlijke situatie sinds je bent begonnen met beleggen? Je tijdshorizon, je doelen, je risicotolerantie - dat zijn de factoren die je beslissingen moeten sturen, niet de marktbewegingen.
Kijken naar de geschiedenis biedt een krachtig perspectief. Denk aan de grote crises die we hebben doorstaan: de financiële crisis van 2008, de spanningen van de Koude Oorlog, zelfs de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog. In alle gevallen herstelde de wereldeconomie zich uiteindelijk en ging vooruit. Deze veerkracht is niet alleen maar geluk - het wordt gedreven door iets fundamenteels van de menselijke natuur: onze constante drang naar vooruitgang en verbetering. Als je je onzeker voelt over de huidige marktomstandigheden, vraag jezelf dan af: is deze crisis echt anders dan alle andere die de mensheid heeft overwonnen?
Het echte risico is niet de marktvolatiliteit - het is onze reactie erop. Door overtuigd te blijven van je langetermijnstrategie en de historische context te begrijpen, kun je voorkomen dat je emotionele beslissingen neemt die je financiële succes op de lange termijn kunnen schaden. Concentreer je op wat je kunt beheersen: je strategie, je geduld en je perspectief.
Dank je wel, Yoran! Waar kunnen we je lezen en volgen?
Mijn persoonlijke missie is om de pensioencrisis voor mijn generatie op te lossen. Ik denk dat Curvo's Academy een geweldig startpunt is voor wie wil beginnen met beleggen in ETF's. Wat mijzelf betreft, ik vind LinkedIn een geweldig platform om mijn kennis en perspectieven te delen en in contact te komen met lezers. Volg me dus gerust op LinkedIn.