Backtest is een website waarmee je een portefeuille van ETF's kunt analyseren op basis van prestaties uit het verleden. In tegenstelling tot veel andere tools die gericht zijn op Amerikaanse beleggers, hebben we Backtest speciaal gebouwd voor de Europese indexbelegger. Alle gegevens zijn in euro en men kan alleen fondsen analyseren die in Europa verkrijgbaar zijn. De tool is voor iedereen gratis beschikbaar.

In dit artikel willen we je kennis laten maken met Backtest door, als voorbeeld, de historische evolutie van twee portefeuilles van indexfondsen te analyseren. We zullen specifiek het effect van obligaties in een portefeuille meten, met de bedoeling nieuwe inzichten te verwerven die voor beleggers belangrijk kunnen zijn.

Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst

Iedere belegger heeft deze zin wel eens gelezen in een of andere disclaimer. Deze zin wordt echter vaak verkeerd geïnterpreteerd en mensen concluderen dat de analyse van het verleden volkomen nutteloos is. In de wereld van beleggen is het verleden inderdaad geen garantie voor hoe de toekomst er uit zal zien. Toch zijn we ervan overtuigd dat het ons interessante inzichten kan geven, die op hun beurt van belang zijn als we voorspellingen doen over de toekomst, zij het met een dosis onzekerheid.

Analyse van een eenvoudige portefeuille: 100% IWDA

De eerste portefeuille die we bekijken bestaat uit één fonds, iShares Core MSCI World (IWDA). Dit is een populaire ETF die de MSCI World index volgt, een brede index van meer dan 1.500 aandelen uit ontwikkelde markten.

Ten eerste kunnen we met Backtest de evolutie bekijken van een hypothetisch bedrag (in dit geval €10.000) dat we in januari 1979 in het fonds zouden hebben belegd. Als oplettende lezer vraag je je misschien af hoe dit mogelijk is, als je weet dat IWDA pas sinds 2009 bestaat. Wel, Backtest gebruikt de gegevens van de onderliggende index, waarbij ook rekening gehouden wordt met de kosten van het fonds.

In dit voorbeeld is onze €10.000 na 43 jaar uitgegroeid tot €913.181, of een gemiddeld jaarlijks rendement van 11,1%. De standaardafwijking van de jaarlijkse opbrengsten is 14,9%. Wat leren we hieruit? Ten eerste dat de aandelenmarkt in de ontwikkelde landen de afgelopen 40 jaar sterk is gestegen, en dat je geen ingewikkelde beleggingsstrategieën hoefde te gebruiken om daarvan te profiteren: een eenvoudige tracker volstond.

Maar de evolutie in de loop van de tijd zegt ons niet echt veel, afgezien van het uiteindelijke rendement. Zo is de standaardafwijking een interessant cijfer voor statistische analyse, maar het is moeilijk om een intuïtie te krijgen van wat een standaardafwijking van 14,9% eigenlijk betekent in termen van de grootte van de schommelingen van onze portefeuille.

Bovendien gaat de standaarddeviatie ervan uit dat de rendementen volgens de normale verdeling verdeeld zijn. De praktijk leert ons echter dat dit niet het geval is. Met name extreme gebeurtenissen, d.w.z. uitzonderlijk lage of hoge rendementen, komen in werkelijkheid veel vaker voor dan door de normale verdeling wordt voorspeld.

Om deze redenen is de standaarddeviatie niet de ideale maatstaf om een indruk te krijgen van de volatiliteit van onze portefeuille. In plaats daarvan kijken we naar het histogram van de maandelijkse rendementen:

Histogram van de maandelijkse rendementen van IWDA tussen 1979 en 2021
Histogram van de maandelijkse rendementen van IWDA tussen 1979 en 2021 (bron: Backtest)

We groeperen de maandelijkse rendementen in verschillende schijven: tussen -5% en 0%, tussen 0% en 5%, enz. We tellen dan het aantal maanden in elke schijf. Hieruit kunnen we bijvoorbeeld afleiden dat er 260 maanden waren met een rendement tussen 0% en 5%.

De extremen zijn opmerkelijker. De slechtste maand in onze periode was oktober 1987, met een daling van 17,6%. Bovendien waren er 7 maanden met rendementen tussen -15% en -10%.

Met dit histogram kunnen we een concreter inzicht krijgen in de omvang van de schommelingen in de loop van de tijd. Het is bijzonder interessant om je af te vragen wat je gedaan zou hebben in de maanden met extreem lage rendementen. Zou je in paniek hebben verkocht als je portefeuille in één maand met bijna 18% was gedaald? Zou je je beleggingen hebben laten staan waar ze stonden? Zou je meer gekocht hebben?

Dit is een van de belangrijkste vragen die een belegger kan stellen. Beleggen als de markten stijgen is gemakkelijk. Het is tijdens een plotselinge crash dat je echt op de proef wordt gesteld. Pas dan loop je het risico dat je op het slechtst mogelijke moment verkoopt en al je winst van de afgelopen jaren teniet doet.

Voor sommigen kan het daarom beter zijn een beetje rendement op te offeren en te beleggen in een portefeuille die minder extreme schommelingen ondergaat. Obligaties zijn een manier om dit te doen. En met Backtest kunnen we de invloed van obligaties op onze portefeuille analyseren.

Het effect van obligaties

Laten we IWDA vergelijken met een Europese variant van de bekende 60/40 portefeuille, namelijk een samenstelling van 60% IWDA en 40% FSBL, een fonds dat de "FTSE World Government Bond - Developed Markets (Hedged EUR)" index volgt. Deze index bestaat uit staatsobligaties van ontwikkelde landen en is afgedekt naar de euro om valutarisico te vermijden.

Met behulp van Backtest kunnen we de evolutie van de twee portefeuilles gemakkelijk vergelijken:

Vergelijking van de twee portefeuilles tussen 1985 en 2021 (bron: Backtest)

Zoals te verwachten is het langetermijnrendement van IWDA (blauw, alleen samengesteld uit aandelen) hoger dan dat van de portefeuille met 60% aandelen en 40% obligaties (rood). Maar we zien ook dat IWDA sterker op en neer gaat (hogere volatiliteit), vooral tijdens de dotcom boom en crash rond de eeuwwisseling en de financiële crisis van 2008. Dit verschil in volatiliteit is nog duidelijker in de histogrammen van de maandelijkse rendementen:

Vergelijking van de histogrammen van de maandelijkse rendementen (bron: Backtest)

Onze obligatieportefeuille kende minder extreme rendementen, zowel negatief als positief. De 17,6% daling van IWDA in oktober 1987 werd "slechts" een daling van 10,1% voor de obligatieportefeuille (60% IWDA, 40% FSBL). En gedurende de 43 jaar was er slechts één maand met een rendement lager dan -10%, terwijl IWDA er zeven had. Deze zachtere dalingen kunnen wel eens het cruciale verschil betekenen tussen alles verkopen in paniek en rustig beleggen.

Wat je nog meer kunt doen met Backtest

IWDA en DBZB zijn slechts twee van de meer dan 740 ETF's waarmee je in Backtest portefeuilles kunt samenstellen. Je kunt ook verschillende analyses doen, zoals:

  • Via periodieke beleggingen kun je maandelijkse bijdragen simuleren, waarbij je bijvoorbeeld een dollar-cost-middeling strategie vergelijkt met forfaitair beleggen.
  • Je kunt het effect van brokerkosten in de simulatie opnemen.
  • Het is mogelijk om verschillende herbalancering strategieën te simuleren en te vergelijken.
  • Met de drawdown analyse kun je de diepte en lengte van recessies in je portefeuille meten.
  • Met behulp van de efficient frontier kun je zien waar je portefeuille zich bevindt op het opbrengst/risicospectrum.
  • Met Monte-Carlo simulaties kun je toekomstige scenario's simuleren .

Elke analyse biedt een ander perspectief op je portefeuille, en draagt zo bij tot een holistisch inzicht.

IWDA-uitputting
IWDA drawdown (bron: Backtest)
Efficiënte grensanalyse van IWDA en DBZB
Efficiënte frontier analyse van IWDA en DBZB (bron: Backtest)

Hoe Backtest tot stand kwam

Curvo mede-oprichter Yoran bouwde Backtest oorspronkelijk om bepaalde vragen over zijn eigen portefeuille te beantwoorden. Hij had mijn portefeuille van ETF's opgebouwd op basis van boeken en andere adviezen. Maar niemand kon hem vertellen hoe mijn portefeuille zich in het verleden had gedragen. Daarna vroeg hij zich af wanneer en hoe hij zijn portefeuille het beste opnieuw in evenwicht kon brengen. Misschien kon hij ook deze vraag met Backtest beantwoorden! Met elke bijkomende vraag breidde hij Backtest uit tot het hulpmiddel dat het nu is.

De toekomst van Backtest

Backtest is gratis voor iedereen en richt zich specifiek op de Europese indexbelegger. Het is nu onderdeel van Curvo, de startup die Yoran samen met Thomas Ketchell oprichtte.

Bij Curvo maken we ons zorgen over onze financiële toekomst. En we zijn niet alleen: dit probleem treft iedereen van onze generatie, de millennials en Gen-Z. Wij geloven dat passief beleggen een uitweg biedt en een belangrijk instrument is om onze toekomst veilig te stellen door iedereen te laten meegenieten van de groei van onze wereldeconomie. Onze missie is dus om passief beleggen toegankelijk te maken voor onze generatie.

We doen dat via de Curvo app, waarmee Belgische jongeren op een heel toegankelijke manier maandelijks kunnen beleggen in een portefeuille van indexfondsen die het best bij hen past. Maar ook met Backtest, waarmee we de doe-het-zelf belegger helpen zijn portefeuille te analyseren en samen te stellen. Meer informatie over de Curvo app en onze missie vind je hier.

Probeer zelf Backtests uit!

De volgende stap is om Backtest zelf uit te proberen. Ga naar curvo.eu/backtest op je laptop of computer. Je kunt je eigen portefeuille samenstellen of een van de voorbeeldportefeuilles analyseren. We zijn altijd geïnteresseerd in feedback om de tool te verbeteren, dus stuur gerust een e-mail naar [email protected].