Goud is een populaire investering. Toch vinden we het niet zo goed als algemeen wordt aangenomen. Het grootste probleem is dat het een niet-productieve belegging is. Het gevolg is dat het verwachte langetermijnrendement van goud veel lager is dan van bijvoorbeeld aandelen. We gaan hier dieper op in, evenals op andere redenen waarom goud misschien niet zo geweldig is. Er zijn echter gevallen waarin een investering in goud wel verstandig is, en die behandelen we.

Waarom goud geen goede investering is

Het produceert geen waarde

Het grootste probleem van goud is dat het geen waarde produceert. Als je investeert in een aandeel, krijg je dividend bovenop de prijs. Een obligatie levert rente op. Maar een kilo goud zal over 10 jaar nog steeds een kilo goud zijn en zal die 10 jaar niets opleveren, behalve via mogelijke koersstijging. Integendeel, het kost geld om goud veilig te bewaren. Zelfs als je in goud investeert via een ETF, betaal je op de een of andere manier voor het veilig bewaren van de activa.

Warren Buffett noemt goud ook een "onproductieve" investering, onder andere in zijn brief aan Berkshire Hathaway aandeelhouders in 2011. "Onproductieve investeringen zullen nooit iets opleveren, maar mensen kopen ze in de hoop dat iemand anders, die ook weet dat deze investeringen voor altijd onproductief zullen zijn, bereid zal zijn om er in de toekomst meer voor te betalen."

Om zijn punt over goud duidelijk te maken, stelt Buffett zich vervolgens voor dat hij al het goud van de wereld bezit - op dat moment 170.000 metrische ton - omgesmolten tot een kubus van ongeveer 20 kubieke meter. Die megakubus goud zou dan ongeveer $9,6 miljard waard zijn. Met dat geld, merkt Buffett op, zou je ook alle 400 miljoen hectare landbouwgrond in de VS kunnen kopen, evenals zestien keer het hele bedrijf Exxon Mobil, op dat moment het meest winstgevende bedrijf ter wereld met een royaal dividend. Om vervolgens een miljard dollar over te houden.

Dus wat bezit je liever voor de lange termijn? Buffett zelf hoeft er niet lang over na te denken: "Over een eeuw zullen de 400 miljoen hectare landbouwgrond duizelingwekkende hoeveelheden maïs, tarwe, katoen en andere gewassen hebben geproduceerd - en ze zullen die waardevolle overvloed blijven produceren, wat de valuta ook moge zijn. Exxon Mobil zal waarschijnlijk triljoenen dollars aan dividenden hebben uitgekeerd aan zijn eigenaars en zal ook activa bezitten die nog veel meer triljoenen waard zijn (en vergeet niet dat je 16 Exxons krijgt). De 170.000 ton goud zal onveranderd groot zijn en nog steeds niets kunnen produceren. Je kunt de kubus strelen, maar hij zal niet reageren."

Laag verwacht rendement

Omdat het een onproductief activum is, levert goud op de lange termijn een rendement op dat nauwelijks boven de inflatie ligt. Sinds 1900 leverde goud bijvoorbeeld een gemiddeld jaarlijks reëel rendement op van slechts 0,8% (na inflatie). In dezelfde periode leverden aandelen gemiddeld 6,9% per jaar op!

We zien een soortgelijke trend in de recente geschiedenis. Tussen 1980 en vandaag is de wereldwijde aandelenindex MSCI World gemiddeld 10,3% per jaar teruggekeerd, terwijl goud slechts 5,9% per jaar terugkeerde.

Goud vs MSCI World tussen 1980 en 2024 (van Backtest)

Volatiel

Goud heeft niet alleen een lager verwacht rendement dan een productieve investering zoals aandelen, het is ook volatieler. Dit betekent dat de waarde van goud aanzienlijk fluctueert. Goede beleggingen compenseren je voor het nemen van extra risico door een hoger rendement. Dat is niet het geval bij goud. Je krijgt een hoge volatiliteit, maar ook een laag rendement.

Wanneer investeren in goud zinvol is

Gezien deze nadelen van goud, waarom zou iemand er dan in investeren? Er zijn een paar use cases.

Verzekering tegen doemscenario's

Wat als de hele financiële wereld instort? Een aantal risico's kan niet worden ontkend. Regeringen lenen veel te veel en er dreigt een situatie waarin ze hun schulden nooit kunnen terugbetalen. Zou dit kunnen leiden tot een aanzienlijke geldontwaarding? En hoe zit het met geopolitieke problemen zoals oorlogen? Ook die zouden bij veel investeringen roet in het eten kunnen gooien. Globalisering zou dan weer kunnen evolueren naar protectionisme, waardoor bedrijven in de problemen kunnen komen. Kortom, het ziet er vaak niet goed uit in de wereld. Wat kun je dan verzekeren tegen zo'n moeilijke, maar zeker niet onrealistische situatie?

In het verleden kozen velen keer op keer voor goud en andere edelmetalen als vluchtwaarde. De Romeinen voelden zich al aangetrokken tot het gele, zware metaal. Als de ultieme, draagbare rijkdom die los stond van overheden met hun papiergeld. Vraag het maar aan de Duitsers in de periode tussen 1921 en 1923, de Argentijnen in de jaren 90 en, meer recent, de Turkse en Russische spaarders. Elke keer is fysiek goud de ruilwaarde die iedereen accepteert. Historisch gezien is iedereen het er altijd over eens geweest dat het gele metaal gelijk staat aan waarde. Goud beschermt de koopkracht op de langere termijn.

Diversificatie in je portefeuille

De waarde van goud beweegt redelijk onafhankelijk van de aandelen- en obligatiemarkt. In financieel jargon zeggen we dat goud een lage correlatie heeft met aandelen en obligaties. Dit betekent dat goud als onderdeel van je portefeuille een diversificatievoordeel biedt, wat kan helpen om de schommelingen van een portefeuille te beperken.

De grafiek hieronder toont de correlatie tussen goud en de MSCI World index. Er zijn perioden waarin de correlatie vrij hoog is, maar ook veel perioden waarin de correlatie dicht bij -1 ligt.

De correlatie tussen goud en de MSCI World index (van Backtest)

Een verzekering tegen een calamiteit op de financiële markten is nuttig. Bij een echt ernstige ramp zou de goudprijs immers verveelvoudigen. De vraag is alleen of dit je portefeuille moet domineren? Je betaalt toch ook niet evenveel voor je brandverzekering als voor je hele huis? Daarom kun je beter niet meer dan 3% van je vermogen of 5% tot 10% van je beleggingsportefeuille in goud investeren. Als je een hoger percentage investeert, mik je eigenlijk op zo'n enorme ramp. Maar hoe groot is de kans dat zo'n grote financiële ramp zich voordoet? Die heeft zich de afgelopen 100 jaar niet voorgedaan.

Hedge tegen inflatie

Goud wordt meestal gezien als een afdekking tegen inflatie. Inflatie zorgt ervoor dat prijzen stijgen en het idee is dat de goudprijs min of meer de inflatie volgt, waardoor je koopkracht behouden blijft. Onderzoek wijst echter uit dat het misschien niet zo effectief is als een inflatiehedge als algemeen wordt aangenomen.

Zit je met de volgende vragen?

Wat zijn de nadelen van goud?

Het belangrijkste nadeel is dat goud geen waarde produceert. Een aandeel keert elk jaar dividend uit en een obligatie geeft rente. Maar een kilo goud van vandaag is over 10 jaar nog steeds een kilo goud en levert je niets op behalve opslagkosten. Hierdoor is het verwachte rendement van goud erg laag. De goudprijs is ook erg volatiel.

Hoeveel rendement heeft goud per jaar?

Sinds 1900 heeft goud gemiddeld 0,8% rendement per jaar opgeleverd, na inflatie. Ter vergelijking: de aandelenmarkt heeft in dezelfde periode 6,9% per jaar teruggegeven.

Wat is de beste manier om in goud te investeren?

Fysiek ondersteunde goud ETF's zijn de handigste manier om in goud te investeren. Kluizen in Londen bevatten genummerde en gecontroleerde goudbaren die worden gebruikt als basis voor de fysieke goud ETF's die je op een beurs koopt.

Maar de echte doemdenker zal fysieke goudbaren willen kopen. Afhankelijk van de ramp die je voorziet, is er binnenkort misschien niet eens meer een functionerende beurs waar je goud ETF's kunt verkopen, of je kunt de kluis waar de ETF je goudbaren bewaart niet vinden, laat staan openen. Aan de andere kant zul je een veilige opslagplaats moeten vinden. Je kunt die goudstaven beter niet onder je matras leggen!