Hoe beleggen in ETF's in België

Wat zijn ETF's?

ETF's (Exchange-Traded Funds) zijn beleggingsfondsen die beleggen in honderden of zelfs duizenden aandelen, obligaties of andere soorten beleggingen. Deze diversificatie is een van de aantrekkelijkste voordelen van ETF's in vergelijking met individuele aandelen. In plaats van te beleggen in één of enkele bedrijven, volg je de prestaties van een hele index. Je kunt bijvoorbeeld beleggen in een BEL 20 ETF en profiteren van de prestaties van alle grootste Belgische aandelen.

Omdat de meeste ETF's zijn ontworpen om een marktindex te volgen, worden ze ook wel trackers genoemd. De stijl van beleggen op basis van indexen wordt indexbeleggen genoemd, ook wel passief beleggen omdat je je beleggingen meestal op de lange termijn aanhoudt. Bij passief beleggen kies je ervoor om dagelijkse prijsveranderingen te negeren, wetende dat de markt op de lange termijn zal blijven groeien. Uit gegevens blijkt dat deze strategie in de meeste gevallen het hoogste rendement oplevert.

Waarom beleggen in ETF's

ETF's zijn om een paar redenen de beste investering voor de meeste mensen:

• Het meest geschikt voor de lange termijn: beleggen in ETF's levert na verloop van tijd een aanzienlijk rendement op. En het is beter dan de actieve fondsen die door je bank worden verkocht!
• Spreiding: via één fonds ben je in één keer blootgesteld aan duizenden bedrijven. En spreiden is de sleutel tot goed beleggen.
• Eenvoud: als je eenmaal de juiste fondsen hebt geselecteerd om in te beleggen, kun je relaxen en je beleggingen zien groeien. Je hoeft geen tijd te verspillen aan het analyseren van individuele aandelen.
• Goedkoop: mede door de schaalvoordelen en het ontbreken van actieve beheerkosten zijn ETF's een goedkope manier van beleggen.

Geweldig. Maar hoe weet je welke ETF je moet kiezen?

Hoe kies je een ETF

Uitkering van dividenden: accumulerend vs distribuerend

Elke Belg die een dividend waarneemt moet daarover 30% belasting betalen. Distribuerende fondsen keren hun dividenden uit, wat betekent dat ze belastbaar zijn. Het maakt niet uit of je een aandelen- of obligatie-ETF hebt, je zult die belasting moeten aangeven en betalen.

Aan de andere kant herbeleggen accumulerende fondsen de dividenden direct in het fonds voordat je ze ooit ontvangt. Dit betekent dat je er geen belasting over hoeft te betalen. Het dividend vertaalt zich in een grotere stijging van de waarde van een accumulerend fonds dan zijn uitkerende equivalent. Tenzij je een goede reden hebt om het niet te doen, raden we daarom aan alleen accumulerende fondsen te kopen, omdat je niet belast wordt op het dividend. Omdat vermogenswinst in België niet wordt belast, word je ook niet belast als je een accumulerende ETF verkoopt.

Land van vestiging

Luxemburg en Ierland hebben speciale belastingverdragen met de VS die het aantrekkelijk maken om daar fondsen op te zetten. Als Belgische belegger kun je hiervan profiteren door te beleggen in fondsen die in een van deze twee landen gevestigd zijn. Je kunt het land van vestiging aflezen aan de ISIN-code van de ETF. De ISIN's van fondsen gevestigd in Ierland beginnen met "IE", die van Luxemburg beginnen met "LU".

Hieronder laten we je zien hoe je je eerste aandelen van de ETF Vanguard FTSE All-World kunt kopen. Zijn ISIN-code is IE00BK5BQT80, wat betekent dat hij in Ierland is gevestigd (en dat is wat we willen).

Accumulerende fondsen herbeleggen de dividenden automatisch in hun land van vestiging. Dit veroorzaakt geen belastbaar feit in België, en daarom hoef je de dividendbelasting voor accumulerende ETF's niet te betalen.

Valuta

Als je een fonds koopt dat niet in Euro (€) wordt verhandeld, zal de broker het waarschijnlijk voor je omzetten. Dit is echter een bron van inkomsten voor brokers, dus dit gaat vaak gepaard met extra kosten voor jou. Daarom kun je het beste beleggen in fondsen die in Euro worden verhandeld.

Grootte

De grootte is een goede indicator voor de populariteit van een fonds. Als belegger ben je op zoek naar een belegging die op de lange termijn levensvatbaar is, dus je wilt het scenario vermijden dat een ETF snel na je belegging wordt gesloten. Omdat ETF's een bepaalde grootte moeten bereiken om levensvatbaar te worden, zal een groter fonds minder snel sluiten. Grotere fondsen zijn ook gemakkelijker te kopen en te verkopen omdat er meer spelers op de markt zijn. De spread tussen de aankoop- en verkoopprijs is kleiner. Een redelijke richtlijn is om alleen ETF's in overweging te nemen die minstens €100 miljoen onder beheer hebben.

Belangrijk om op te merken is dat je je geld niet verliest als een ETF wordt geliquideerd. In feite zijn de onderliggende activa van de ETF nog steeds hun marktwaarde waard, wat betekent dat je de waarde van je ETF-aandelen zal ontvangen wanneer de activa worden verkocht.

Soort belegging

Bij het kiezen van je ETF moet je de juiste activaklasse kiezen: aandelen, obligaties, grondstoffen... Elk heeft zijn rol in een beleggingsportefeuille. Aandelen vertegenwoordigen eigendom in een bedrijf en bieden het potentieel voor hogere rendementen op termijn, maar met grotere volatiliteit en risico. Obligaties, aan de andere kant, zijn in wezen leningen aan bedrijven of overheden, bieden meer voorspelbare inkomsten door rentebetalingen en doorgaans minder risico dan aandelen. Vaak wordt aanbevolen om meer in obligaties te beleggen als je ouder wordt, omdat een lagere volatiliteit belangrijk wordt als je je pensioen nadert.

In België worden winsten op aandelen niet belast, wat een groot voordeel is vergeleken met andere landen. Maar de winsten op je obligatiefondsen worden wel belast vanwege de Reynders-taks. Zodra een fonds voor minstens 10% uit obligaties bestaat, is er 30% belasting op de winst bij verkoop. Als je bijvoorbeeld een obligatiefonds hebt gekocht voor €100 en het later verkoopt voor €130, is je netto winst slechts €21. De overige €9 gaat via deze belasting naar de Belgische staat.

Je instinct zou zijn om "all-in" te gaan op aandelen om geen Reynders-taks te betalen. Maar aandelen kunnen drastisch stijgen en dalen, en je hebt misschien een toewijzing aan obligaties nodig om de neergang te kunnen doorstaan zonder in paniek te raken en irrationele beslissingen te nemen (zoals het verkopen van al je beleggingen). Een dergelijke fout is duurder dan het betalen van wat Reynders-taks op je obligaties.

Replicatiestrategie

Sommige ETF's zijn goedkoper door een techniek die synthetische replicatie wordt genoemd. In plaats van de aandelen van de bedrijven in de index daadwerkelijk te kopen, gebruikt de fondsaanbieder financiële engineering om het rendement van de index te repliceren door een deal te sluiten met een derde partij (meestal een grote bank). Het klinkt een beetje louche, en dat vinden wij ook. Het belangrijkste probleem met synthetische replicatie is dat het een extra risico introduceert dat afkomstig is van de tegenpartij. En als we ons spaargeld beleggen, willen we de risico's die te vermijden zijn beperken. Vermijden! Beleg in plaats daarvan in fondsen die fysieke replicatie als strategie gebruiken.

De kosten van een ETF

Fondsbeheerders vragen een vergoeding voor het beheer van hun fondsen. De totale kosten van een fonds worden aangegeven met de totale kostenratio (TER, of "total expense ratio"). De TER wordt automatisch afgetrokken van het rendement van het fonds. Wanneer je het rendement van een fonds bekijkt, wordt dit meestal weergegeven na aftrek van de kosten.

Het voordeel van een ETF boven actieve fondsen is dat de kosten meestal erg laag zijn. VWCE heeft bijvoorbeeld een total expense ratio van 0,22%. Daarentegen kost dit actieve fonds van BNP Paribas Fortis 1,95%. Actieve fondsen hebben meestal ook instapkosten, die ETF's niet hebben.

Belastingen

Als Belgische inwoner moet je beurstaks betalen op de transactie (ook wel TOB genoemd) telkens als je een effect koopt of verkoopt. Het belastingtarief varieert tussen 0,12% en 1,32% van het transactiebedrag. Voor ETF's zoals degene die we hebben uitgelicht, VWCE, is het belastingtarief vastgesteld op 1,32%.

Om meer te weten te komen over de belastingen op je beleggingen, raden we je aan ons stuk over Belgische belastingen te bestuderen.

Onderzoek doen met justETF

justETF.com is de beste bron die we kennen om ETF's te vergelijken. Het toont de meeste informatie die we in dit artikel noemden voor duizenden ETF's die beschikbaar zijn voor Europeanen. Hieronder zie je wat het laat zien voor VWCE (de rode highlights zijn van ons):

Als je wilt leren hoe je asset allocatie goed kunt aanpakken, schreven we een gids over hoe je je optimale portefeuille van ETF's kunt samenstellen.

Hoe koop je een ETF in België

Als Belgische belegger kun je op twee manieren ETF's of trackers kopen:

1. Zelf je beleggingen beheren via een broker
2. Een app als Curvo gebruiken

Laten we beide opties ontdekken.

Optie 1: beleggen in ETF's via een broker

VWCE als voorbeeld

Om je te laten zien hoe je een ETF koopt, gaan we ervan uit dat we de VWCE ETF willen kopen. VWCE is het tickersymbool voor "Vanguard FTSE All-World Accumulation" (ISIN: IE00BK5BQT80), een van de populairste ETF's voor Belgen en die aan alle bovenstaande criteria voldoet. Het is accumulerend, gevestigd in Ierland, handelt in euro, en wordt fysiek gerepliceerd.

VWCE volgt de FTSE All-World index. Een van de belangrijkste voordelen is dat het breed gediversifieerd is: het belegt in meer dan 4.000 bedrijven uit meer dan 40 landen. Het bevat zowel grote als middelgrote bedrijven, uit zowel "ontwikkelde" markten (VS, Duitsland, VK, Japan...) als opkomende markten (Brazilië, China, Chili...). Een investering in VWCE betekent een investering in een groot deel van de wereldeconomie. Het heeft sinds 2005 gemiddeld 8,2% per jaar opgeleverd.

VWCE kopen met DEGIRO

ETF's worden verhandeld op beurzen. Bekende beurzen zijn de New York Stock Exchange (NYSE), Nasdaq, of de London Stock Exchange (LSE). Maar om fiscale en kostentechnische redenen kunnen Belgen beter via een Europese beurs beleggen. Voorbeelden zijn Euronext of de Deutsche Börse.

Om toegang te krijgen tot een effectenbeurs moet je via een tussenpersoon gaan die een "broker" wordt genoemd. Er zijn verschillende brokers waaruit Belgen kunnen kiezen, elk met hun voor- en nadelen. We vergelijken de populairste in ons artikel over de beste broker in België voor ETF's. In dit voorbeeld kiezen we voor DEGIRO. Het is een populaire, oorspronkelijk uit Nederland, maar sindsdien overgenomen door het Duitse flatex. De belangrijkste attracties zijn de lage vergoedingen en hun selectie van gratis ETF's.

De eerste stap is het openen van een rekening bij DEGIRO. Helaas bestaat degiro.be niet, dus moet je een rekening openen bij degiro.nl (Nederlands) of degiro.fr (Frans). Dit is enigszins verwarrend!

De volgende stap is het storten van geld op je DEGIRO rekening. Dit kan een paar dagen duren, afhankelijk van je bank.

Als het geld arriveert, kun je de ETF kopen. Zoek naar VWCE door zijn ISIN-code "IE00BK5BQT80" in de zoekbalk in te typen. De tweede verwarring is dat je verschillende resultaten ziet. Ze komen allemaal overeen met dezelfde ETF, maar op verschillende beurzen. Vanguard handelt bijvoorbeeld op XETRA, Tradegate Exchange, Borsa Italiana.... Om de laagste kosten te betalen, is het belangrijk om met DEGIRO VWCE te kopen op XETRA ("XET").

Nu kunnen we VWCE kopen. Selecteer het aantal aandelen dat je wilt kopen. Merk op dat je alleen hele eenheden aandelen kunt kopen. Je zult dus moeten berekenen hoeveel aandelen je kunt kopen, op basis van hoeveel je wilt investeren en het bedrag dat je op je DEGIRO-rekening hebt gestort.

Je moet ook het type order kiezen. De meest voorkomende types zijn marktorders en limietorders. Een marktorder is een order om onmiddellijk te kopen tegen de best beschikbare actuele prijs. Het geeft prioriteit aan uitvoeringssnelheid boven prijs, en het wordt meestal snel gevuld zolang er genoeg verkopers in de markt zijn. Vergeet immers niet dat je de ETF koopt van iemand die de zijne wil verkopen. Door marktschommelingen kan de uiteindelijke uitvoeringsprijs afwijken van de prijs toen de order werd geplaatst.

Een limietorder daarentegen is een order om te kopen tegen een specifieke prijs of beter. Je kunt een vooraf bepaalde prijs instellen waartegen je de transactie wilt uitvoeren, wat je meer controle biedt. In tegenstelling tot marktorders zijn limietorders niet gegarandeerd dat ze onmiddellijk of zelfs helemaal niet worden uitgevoerd, omdat ze afhangen van de vraag of de koers van het aandeel de opgegeven prijs bereikt.

Als je klaar bent, klik je op "Order plaatsen". Gefeliciteerd, je hebt zojuist je eerste ETF gekocht!

Overwegingen bij het beleggen via DEGIRO

Er zijn enkele overwegingen bij het handelen op DEGIRO. Allereerst is de interface van hun app intimiderend om te gebruiken als je nieuw bent met beleggen. Zoals je kunt zien, gebeurt er veel op elk scherm. DEGIRO biedt vele soorten effecten aan: turbo's, warrants, aandelen, ETF's... En als je een order plaatst, moet je ook nog kiezen tussen onder andere een marktorder, een limietorder en een stop-loss order. Al deze technische terminologie betekent dat je goed moet weten wat je doet.

Ten tweede heeft DEGIRO in de loop der jaren enkele problemen gehad met de Nederlandse financiële autoriteiten (AFM), wat niet veel vertrouwen geeft.

Tenslotte zijn ze een buitenlandse broker. Dit betekent dat je je DEGIRO-rekening moet aangeven bij de Belgische Nationale Bank en ook op je jaarlijkse belastingformulier. We hebben een gids samengesteld om je te helpen je rekening aan te geven.

Gelukkig zijn er in België veel verschillende brokers beschikbaar. We hebben een bron samengesteld die de beste brokers voor Belgische beleggers belicht, als je meer wilt weten over de verschillende opties.

De kosten van beleggen via een broker

Er zijn kosten verbonden aan het beleggen in een ETF via een broker:

• Total kostenratio (TER) van de ETF. Fondsaanbieders brengen deze vergoeding in rekening voor het beheer van hun fonds. VWCE kost bijvoorbeeld 0,22% per jaar over het totaal geïnvesteerde bedrag. Ze brengen het automatisch in mindering op de prestaties van het fonds. Je kunt de TER vinden door te zoeken in het "Key Investor Information Document" (KIID), want veel brokers vermelden de vergoeding niet openlijk. De website justETF.com toont ook de totale kostenratio van elke ETF.
• ‍Broker vergoeding. Er is (meestal) een vergoeding elke keer dat je een ETF koopt of verkoopt. Dit is afhankelijk van de broker. Via DEGIRO hoefden we geen transactiekosten te betalen, omdat VWCE deel uitmaakt van hun gratis selectie ETF's zolang we het kopen op de XETRA beurs. Wel rekenen ze jaarlijkse connectiviteitskosten van €2,50. Lees meer over de kosten van beleggen via DEGIRO.
• Transactietaks (TOB). De belasting die je aan de Belgische staat moet betalen als je een financieel actief koopt of verkoopt. De berekening van het belastingtarief is complex en hangt af van verschillende kenmerken van de specifieke ETF. Voor onze aankoop van VWCE moesten we 0,12% betalen van wat we investeerden.

De (makkelijkere) optie 2: beleggen via een app

Het kiezen van een ETF is niet het einde van het verhaal: het is een klein onderdeel van het opbouwen van een portefeuille die je op de lange termijn succes geeft. Het bepalen van de juiste portefeuille is waarschijnlijk de belangrijkste en moeilijkste taak voor elke belegger. De samenstelling van je portefeuille is afhankelijk van doelen, je risicobereidheid, je leeftijd en je inkomen. Wij begrijpen deze moeilijkheid, samen met de vele andere subtiliteiten waarmee beleggers te maken hebben om op lange termijn succesvol te zijn.

Zoals we hebben gezien is beleggen in ETF's via een broker niet eenvoudig. We begrijpen dat dit ontmoedigend kan zijn, vooral voor iemand die net begint met beleggen. Curvo is gebouwd om alle complexiteit van goed indexbeleggen weg te nemen. Je hoeft niet door duizenden ETF's te zoeken of wiki's door te spitten om te begrijpen hoe je een fonds selecteert.

Lees meer over hoe Curvo werkt.

Samenvatting

We hebben je twee manieren getoond om in ETF's te beleggen:

1. via een broker
2. via een app als Curvo

Het grote nadeel van zelf beleggen in ETF's via een broker is het maken van de juiste keuzes. Zoals we hebben laten zien, zijn er tonnen ETF's beschikbaar. Het is een uitdaging om degene te kiezen die bij je doelen passen. Je moet ook oppassen dat je niet de verkeerde kiest, waardoor je hoge kosten en belastingen zou kunnen betalen. Je kunt deze fouten vermijden met een app als Curvo, die je uiteindelijk klaarstoomt voor succes op de lange termijn.

Zit je met de volgende vragen?

Wat zijn de beste ETF's om in te investeren?

Op basis van onze criteria voor het selecteren van een ETF, zijn er enkele ETF's die volgens ons voor de meeste beleggers een goede keuze zijn:

• VWCE: volgt de FTSE All-World index.
• IWDA: volgt de MSCI World index.
• EMIM: volgt de MSCI Emerging Markets index.
• SXR8: volgt de S&P 500 index
• DBZB: obligatie-ETF die de FTSE World Government Bond - Developed Markets (EUR Hedged) index volgt.

We raden je aan onze lijst met beste ETF's voor Belgen te bekijken voor een vollediger overzicht.

Wat is het verschil tussen een indexfonds en een ETF?

Een indexfonds en een ETF zijn beide soorten beleggingsinstrumenten die zijn ontworpen om de prestaties van een specifieke marktindex te volgen. Maar ze verschillen in structuur en hoe ze worden verhandeld. Een indexfonds is een soort beleggingsfonds waarin het geld van beleggers wordt samengevoegd om een gediversifieerde mand met activa te kopen die de samenstelling van de onderliggende index nabootst. Het wordt meestal aan het einde van de handelsdag gekocht en verkocht tegen de intrinsieke waarde (NAV).

Een ETF daarentegen wordt verhandeld als een aandeel op een beurs, waardoor beleggers gedurende de hele handelsdag aandelen kunnen kopen en verkopen tegen marktprijzen. Deze real-time handelsflexibiliteit is een belangrijk verschil tussen ETF's en indexfondsen.

In België bestaan heel weinig indexfondsen. Voor de meeste Belgische indexbeleggers is het instrument bij uitstek dus de ETF.