Tim Nijsmans

Tips voor de Belgische belegger met Tim Nijsmans

10 november 2020
21 minuten
Laatst bijgewerkt op
6 augustus 2024

Je kunt het interview hierboven in het Nederlands beluisteren, of anders hieronder lezen. Veel plezier!

Vandaag praten we met Tim Nijsmans. Tim heeft meer dan twintig jaar ervaring in de wereld van beleggingen, waarvan meer dan tien jaar als portefeuille- en fondsbeheerder bij een Antwerpse privé bank. Professioneel heeft hij achter de schermen gewerkt op de afdeling beleggingsfondsen van een grote bank, en ook op de beursvloer als trader in opties. Maar de meeste ervaring deed hij op bij de privé bank Dierickx Leys. Daar analyseerde hij aandelen en obligaties, voerde orders op de beurs uit, gaf advies aan cliënten en werkte uiteindelijk twaalf jaar als vermogens- en fondsenbeheerder. De laatste jaren adviseert hij particulieren over financiële planning via zijn eigen firma Vermogensgids.

Tim zit ook in de raad van bestuur van de Vlaamse Federatie van Beleggers. En als stichter van de Facebook groep Beleggen, die bijna 14.000 leden telt, is hij een belangrijke kracht achter een van de grootste gemeenschappen van particuliere beleggers in België. Daarnaast geeft Tim ook een cursus "Private Banking" aan de Artevelde Universiteit voor Toegepaste Wetenschappen in Gent.

Zoals je kunt lezen, is Tim een zeer veelzijdig persoon die via allerlei kanalen actief is in de beleggingswereld. En daarom hebben we hem gevraagd om ons te woord te staan.

We zijn niet teleurgesteld. Dit interview zit vol tips voor de Belgische belegger. We spraken over de wereld van private banking, hoe fondsen door banken beheerd worden, waarom hij zijn eigen bedrijf begon, waarom het moeilijk is de financiële markt te verslaan, en hoe beleggers met hun emoties kunnen omgaan. We hebben het zelfs over het belang (en gebrek) aan financiën in het onderwijs. Geniet ervan!

Inleiding

Curvo: Het is geweldig om vandaag met je te praten. Ik heb je een korte introductie gegeven, maar kun je misschien iets meer over jezelf vertellen en hoe je in de financiële wereld terecht bent gekomen?

Tim Nijsmans: Dank je, Yoran, voor de uitnodiging. Hoe ben ik in de financiële wereld terecht gekomen? Ik herinner me dat ik op 13-jarige leeftijd ineens gefascineerd raakte door geld. Op Teletekst, een instrument dat niet meer bestaat (ik denk niet dat de jongeren onder jullie dat zullen weten), stonden de beurskoersen en de wisselkoersen. De ene dag waren ze groen. De andere dag waren ze rood. En het fascineerde me hoe geld kon bewegen en waarom dat zo zou zijn. En nu wil het toeval dat ik elke avond op mijn moeder moest wachten in de bibliotheek van de stad waar ik naar school ging. In plaats van me te vervelen of iets anders te doen, begon ik uiteindelijk beleggingsboeken en -tijdschriften te lezen, want dat fascineerde me zo. En zo raakte ik in feite volledig gefascineerd door de wereld van de effectenbeurzen en beleggen. Ik ging economie studeren en kwam via instellingen in de financiële wereld terecht. Eerst bij een grootbank en daarna inderdaad bij Dierickx Leys Private Bank in Antwerpen. Zo ben ik in de bankwereld terechtgekomen.

Particuliere banken

Ik denk dat veel van onze luisteraars niet weten wat een private bank is of wat ze doet. Kun je beschrijven wat een private bank is?

Een private bank houdt zich, in tegenstelling tot een gewone bank, uitsluitend bezig met het beleggen en beheren van het vermogen van mensen, of met het geven van advies. Je moet er met andere woorden niet naartoe voor een gewone rekening, voor bankkaarten, voor een lening of voor verzekeringen. Neen, een private bank is louter gericht op beleggingen.

Wat voor verantwoordelijkheden had je toen je bij Dierickx Leys werkte?

Ik begon er gewoon als adviseur en trader, zoals dat toen heette. Een trader is iemand die op de beurs orders in de markt zet. Ik deed orders voor cliënten, maar gaf ze ook wat licht advies. Maar na een jaar werd ik als het ware gepromoveerd tot vermogensbeheerder en analist.

In het begin was dat echt samenwerken met de cliënt. Individuele aandelen, individuele obligaties, soms zelfs een optie of een afgeleid product. En dat was eigenlijk een heel interessante manier van werken.

Helaas is er, zoals bij de meeste banken, een evolutie geweest van werken op maat, met individuele aandelen en obligaties, naar meer gestandaardiseerde beleggingsfondsen (zogenaamde "profielfondsen"), waarin je de cliënten eigenlijk een beetje een standaard oplossing verkoopt.

Ik ben daarom betrokken geweest bij het beheer van die fondsen. Maar dat paste niet zo goed bij me. Het paste me beter om op maat van mijn cliënten te kunnen werken.

Je hebt daar een aantal jaren gewerkt. Daarna bent je je eigen bedrijf begonnen, Vermogensgids. Waarom heb je die stap genomen?

Het nadeel van standaardwerk met beleggingsfondsen was ook dat de kostprijs hoger was en dat je eigenlijk steeds minder je eigen inbreng had. Beslissingen werden in een groep genomen. Je moest rekening houden met allerlei regels en voorschriften, en met commerciële overwegingen. En de beheerskosten van beleggingsfondsen zijn nu hoger dan wat volgens mij eerlijk is voor de klanten (dit is trouwens meestal het geval in België). Dat is eigenlijk een van de belangrijkste redenen waarom ik voor mezelf begon.

Omdat ik eigenlijk dacht dat mensen het veel beter konden doen als ze hun beleggingen weer in eigen hand namen, in plaats van het aan de bank over te laten. In dat opzicht wilde ik eigenlijk een hulp zijn. Ik dacht dat dat in België nog niet bestond. Je had natuurlijk veel banken en brokers die hun producten verkochten. Maar ik dacht niet dat je in België eigenlijk veel mensen had die hielpen met ETF's (of trackers). Waarschijnlijk ook omdat je weinig verdient aan een tracker of een ETF, vanuit het oogpunt van een bank.

Verschillen tussen actief en passief beleggen

In de wereld van beleggingen is er een verschil tussen actief beheer en passief beheer. Kan je in je eigen woorden uitleggen wat het verschil is tussen deze twee benaderingen?

Dat is een heel goede vraag. De meeste mensen in de beleggingswereld (zeker in België) proberen de aandelenmarkt te verslaan. Of althans in naam, ze proberen de beurs te verslaan. En dat betekent eigenlijk dat ze keuzes gaan maken. Keuzes zoals meer in het ene aandeel, minder in het andere, meer beleggen in het ene land, minder in het andere. Stap in, stap uit... En dat betekent dat je heel wat beslissingen moet nemen.

En inderdaad, actief beleggen is die keuzes maken en zeggen: "Ik weet het beter dan mijn tegenstanders op de beurs". Want als je een aandeel koopt, denk je dat het goed zal gaan. Maar degene die het nu verkoopt heeft een tegenovergestelde mening. Hij denkt: "Het is genoeg gestegen. Het zal toch niet verder of veel verder gaan. Ik zal mijn winst nemen."

Dit element, of dat je slimmer bent dan de andere partijen op de beurs, is al een heel belangrijk punt. Maar stel dat je slimmer bent. Dan moet je natuurlijk ook alle kosten eruit halen, vanwege alle transacties die je doet. En als je die beslissingen overlaat aan een bank aan de top, dan moet je natuurlijk alle kosten die de bank vraagt terugverdienen. Niet alleen instapkosten, maar ook de jaarlijkse beheerskosten en de jaarlijkse kosten die van het fonds afgetrokken worden, die vrij onzichtbaar zijn, maar die er wel zijn. Het terugverdienen van deze kosten is een heel moeilijke zaak.

De andere tactiek daarentegen is passief beleggen. Dit is een moeilijke tactiek om mensen van te overtuigen, omdat je de markt moet accepteren en iets moet kopen dat het gemiddelde is van alle aandelen. En ik heb gemerkt dat de meeste beleggers die ik spreek gepassioneerd zijn. Ze willen iets doen, ze willen de beurs verslaan. Ze raken niet gepassioneerd door passief beleggen.

Maar als we kijken naar de statistieken en de studies die gebeuren, zien we dat door passief te beleggen (met andere woorden gewoon de markt te kopiëren), je automatisch tot de 70% of 80% beste beleggers behoort. Dit betekent dat slechts 20% van de beleggers het beter kan doen dan jou.

En dat komt omdat je minder kosten maakt, minder keuzes maakt en vooral niet de klassieke beleggingsfouten maakt.

Dat laatste is een heel belangrijk element. Ik heb zowel in de professionele als in de particuliere beleggingswereld gezeten en ik heb gezien dat iedereen fouten maakt. Ik ook. En dat weet ik en dat besef ik. Maar er zijn veel mensen die niet willen inzien dat ze eigenlijk klassieke beleggingsfouten maken. Ze willen bijvoorbeeld geen verlies nemen. Er zijn veel klassieke psychologische fouten die mensen maken bij het beleggen. En met trackers, dus passief beleggen, ga je die voor een groot deel kunnen uitsluiten.

Hoe banken je geld beleggen

Banken bieden ook beleggingsfondsen aan. Hoe passen die in het actieve/passieve spectrum?

Wat banken doen is je een beleggingsproduct verkopen. Dat is hun werk, want ze moeten winst maken. En dan moet je je als klant realiseren dat ze dat niet in jouw belang doen. Dat betekent dat ze er traditioneel veel geld voor vragen.

Ik heb het niet over alle banken, maar in het algemeen zijn ze meer bezig met mensen in hun beleggingsfondsen te krijgen of te houden dan met goed beheer. Als je als beleggingsfonds te veel afwijkt, dat wil zeggen, als je minder bereikt dan de beurs, dan verlies je vaak beleggers. Zeker als de afwijking grotendeels naar beneden gaat. Daarom doen veel banken in België, en vooral de grote banken, aan wat men noemt "kast tracking". Dat zijn fondsen die passief belegd worden, met 300-400 verschillende aandelen in een beleggingsfonds, maar waarvoor hoge actieve kosten worden aangerekend. Dan koop je eigenlijk een tracker, waarvoor in Europa firma's meestal 0,10% of 0,20% rekenen, maar de bank gaat voor hetzelfde product 1,5% tot 2% rekenen.

Ik heb ook in beleggingscomités bij de banken gezeten. En in die comités zie je dat er vaak andere dingen een rol spelen dan rendement. Ze houden zich bezig met commercie, met andere woorden, met het verkopen van dat fonds. Ze gaan dus ook beleggingsfondsen lanceren rond thema's die op de markt populair zijn. Vandaag zullen dat thema's zijn als elektrische voertuigen: de Tesla's en de Nio's van deze wereld. Ze zullen gelanceerd worden niet zozeer omdat dat volgens de analisten en strategen een goede zet is, maar vaak vanuit het gezichtspunt dat er nu veel vraag naar is. Er zijn veel beleggers die ze kunnen overhalen om in hun fondsen te stappen. De handel is dus een belangrijk element.

Bovendien, als je met een groep mensen rond de tafel zit, krijg je geen gewaagde beleggingsbeslissingen. Je krijgt een consensus. Dat is niet per se slecht, beslissingen hoeven niet altijd gedurfd te zijn. Maar het zorgt er wel voor dat je niet beter presteert, omdat je eigenlijk bijna de consensus gaat volgen. Omdat je met tien mensen rond de tafel zit, krijg je gewoon het klassieke consensusdenken.

En het belangrijkste is dat de kosten van deze bankproducten zo hoog zijn dat het eigenlijk heel moeilijk is om dat geld terug te verdienen. Ik weet dat ik hier vaak op terugkom, maar ik kan het niet genoeg benadrukken.

De adviseurs die bij de bank werken treft geen blaam, want zij moeten dat doen namens hun management. Zij moeten het fonds verkopen en proberen die 1,5% tot 2% terug te verdienen. Ook nu nog zijn er defensieve beleggingsfondsen die dergelijke kosten durven te vragen, terwijl 70% daarvan in obligaties zit die vrijwel niets opbrengen. Met andere woorden, deze fondsen moeten hun rendement halen uit 30% in aandelen. Laten we optimistisch stellen dat aandelen ongeveer 6% per jaar opbrengen. In dat geval zal je 2% rendement halen uit je aandelen. En dus zijn er banken die 2% rekenen voor zo'n fonds. Natuurlijk, in een goed jaar krijg je een positief rendement en in een negatief jaar verlies je. Maar op lange termijn ben je er bijna zeker van dat je verlies maakt op dergelijke bankproducten.

Hoe is het mogelijk dat de banken wegkomen met de verkoop van een product dat eigenlijk veel te duur is?

Voor een groot deel zijn de klanten zelfgenoegzaam. En daar moeten we eerlijk over zijn. We proberen, Yoran, de mensen te informeren over hoe dit beter kan. Maar er zijn veel mensen in de maatschappij die daar niet in geïnteresseerd zijn. Mensen die dit interview niet gaan lezen of beluisteren, die niet op onze sites terechtkomen en die er niet in geïnteresseerd zijn. En ze gaan naar hun bank en nemen daar een beleggingsproduct, waarbij ze het advies van hun bankier volgen omdat ze hem vertrouwen. Dat is een belangrijke reden waarom de banken ermee wegkomen.

Het is dus te wijten aan onwetendheid, zoals je zegt. En misschien ook door een gebrek aan transparantie? Financiën blijven een moeilijk onderwerp.

Het blijft een moeilijk onderwerp en in Europa zijn pogingen gedaan om het te verbeteren met regels en wetten, om het zo maar te zeggen. Maar veel van die wetten en regels hebben in feite een boemerangeffect veroorzaakt.

Zo zou een bank in principe haar jaarlijkse beheerskosten moeten vermelden. Nu doen een aantal banken dat goed. Maar een aantal banken verstopt ze ergens achterin een inventaris, als laatste bladzijde, om ze niet aan de klant te hoeven tonen. Het is vaak zo ingewikkeld dat de mensen getallen zien, veel getallen, als een tabel vol getallen. Maar de mensen die er een blik op werpen, hoor ik. Ze vallen van hun stoel.

Emoties als belegger

Nu wil ik het hebben over emoties. Emoties zijn erg belangrijk bij beleggen. Je hebt al aangegeven dat dit een van de redenen is waarom actief beleggen voor veel mensen niet werkt. Emoties nemen het dan over van het rationele denken. Hoe ga je om met emoties bij het adviseren van je klanten bij Vermogensgids?

Dat is eigenlijk een van de moeilijkste dingen. Het beleggen zelf, d.w.z. de ETF's, is op zich geen ingewikkelde zaak, gezien hun eenvoud en lage kosten. Maar het moeilijke deel van mijn werk is, als mensen willen beleggen, om ze zover te krijgen dat ze dat op een gestructureerde manier doen. Daarmee bedoel ik regelmatig beleggen, zonder te proberen het te timen, zonder te verkopen als er stress op de markten is, maar ook zonder te veel te kopen als het optimisme op zijn hoogtepunt is. Een deel van mijn taak is dus mijn cliënten gerust te stellen.

Een paar weken geleden was er een inzinking op de beurs omdat we te maken kregen met een daling van de technologie-aandelen. Ik stuurde toen een e-mail naar mijn cliënten en stelde ze gerust met: "Kijk, de aandelenmarkt schommelt nu helemaal. We hebben sinds maart een heel goed herstel gehad. We gaan nu inderdaad een paar procent naar beneden, maar we gaan daarvoor niets verkopen".

Veel mensen zeggen dat ze willen verkopen of contant geld achter de hand houden en dat ze zullen kopen als alles weer goed is. Nu, als er één wet is in de beleggingswereld, dan is het wel dat als je wacht tot alles positief is, dat je dan veel meer betaalt. Je moet eigenlijk kopen als er twijfel is en je moet verkopen als er veel euforie en optimisme is.

Omdat de meeste mensen daar niet voor gemaakt zijn, zou ik heel blij zijn als mensen gewoon op regelmatige basis zouden beleggen. Dat ze een consequent plan maken waarin ze elke maand of elke drie maanden beleggen. Dat ze kiezen voor brede ETF's die heel goedkoop zijn, die veel aandelen bevatten en die geografisch gediversifieerd zijn. Want gediversifieerde instrumenten zijn veiliger.

En vooral moeten ze op koers blijven. Dus niet omdraaien als er problemen zijn. Niet in positieve zin, en ook niet in omgekeerde zin door alles te verkopen als het er voor jou negatief uitziet.

Coronavirus en beleggen

Door het coronavirus waren de markten dit jaar zeer tumultueus. Heb je uit de vragen van je klanten ook gemerkt dat je hen meer moest adviseren over juist het emotionele aspect?

Ja, zeker ten tijde van de eerste corona golf, toen we de "corona correctie" op de markten hadden. Toen moest ik de mensen echt tegenwerken, om het zo te zeggen. Ik stuurde in maart e-mails toen ik zag dat iedereen in paniek was. Ik zei: "Kijk, als je nog cash hebt, koop dan een eerste schijfje". Dat was in de eerste week van maart, het was nog te vroeg. Maar ik herhaalde de mail in de tweede week en in de derde week van maart stuurde ik de derde mail.

Dat was eigenlijk niet zozeer met de bedoeling om mijn klanten over te halen meer te beleggen, want dat werkt meestal niet in zo'n daling. Meestal willen de mensen nog wachten, wachten tot we verder zijn gegaan. Maar dan zijn we meestal al weer gestegen. Maar als ik ze er al van weerhouden heb te verkopen, heb ik al een deel van mijn werk gedaan. Dat is mijn visie.

En er was een enorme hausse in de aandacht rond aandelenhandel en beleggen in maart. Zo is de Facebook groep Beleggen (waarvan Tim de oprichter is) in zes maanden tijd gestegen van 6.000 leden tot 14.000. Dat is enorm omdat de groep al sinds 2009 bestaat. Hij is meer dan verdubbeld in slechts zes maanden. En dat komt natuurlijk ook door de lage rente.

We hebben een zeer lage, gemanipuleerde rente die door de centrale banken zo laag wordt gezet. Daardoor beginnen mensen nu speculatief te beleggen, juist omdat ze geen alternatieven meer zien. Zeker nu we banken beginnen te krijgen die zelfs negatieve rente op je geld vragen, zie je dat mensen bijna gedwongen worden om te gaan beleggen. En daarom is de belangstelling voor beleggen massaal toegenomen. En inderdaad, je krijgt ook mensen die er nog geen ervaring mee hebben. En deze mensen zijn misschien niet gemaakt om sterke schommelingen in de prijzen te kunnen verteren. Maar ze zijn nu op de markt gekomen, wat tot veel beweging op de beurs heeft geleid, doordat er voortdurend mensen in en uit stappen.

Onderwijs en beleggen

Nu gaan we over naar het onderwijs. Je bent onlangs begonnen als docent "Private Banking" aan de Arteveldehogeschool in Gent. Wat vind je van de manier waarop financiën wordt onderwezen in middelbare scholen en universiteiten?

Afgezien van een aantal leraren die hun best doen, is er een structureel probleem met de lessen over economie en financiën. Er wordt veel economie onderwezen, maar weinig financiën gegeven. Zelfs ik, als gemotiveerde achttienjarige, zocht een studierichting die met beleggen te maken had, maar ik vond er geen op universitair niveau. Je vond algemene economie cursussen, waar je na drie jaar misschien één cursus over beleggen kreeg. Terwijl je zo veel breder zou moeten gaan, zelfs in het middelbaar onderwijs.

In de laatste klas van de middelbare school lijkt het me belangrijker, dan bijvoorbeeld te leren over de wet van de marginale economie, dat je weet wat beleggen is en welke soorten beleggingen je in het leven kunt doen. Je kunt het ook hebben over verzekeringen, die overigens in geen enkel leerplan aan bod komen. Ze zouden veel meer de praktische kant van deze dingen moeten onderwijzen, zodat mensen voorbereid zijn op het echte leven.

Weten wat een aandeel is, of wat een obligatie is. Leerlingen moeten geen deskundigen worden, maar wel een idee krijgen van wat deze dingen zijn. Ik vind dat ze moeten weten wat een aandeel is, wat een obligatie is, als ze op hun 18de afstuderen van school. En dat is op het ogenblik niet het geval. Je krijgt daar in geen enkele richting een erg goede opleiding van. Je krijgt veel theorie, maar helaas heel weinig praktijk.

We hadden het eerder over banken die wegkomen met de verkoop van veel te dure beleggingsfondsen. Denk je dat het onderwijs dit probleem zou kunnen oplossen, bijvoorbeeld als een hele generatie een betere financiële opvoeding zou krijgen?

Ja, als je dan ook heel duidelijk en eerlijk zegt dat bepaalde beleggingsproducten ook bepaalde kosten hebben, en dat je daar rekening mee moet houden. Dan zou je inderdaad niet meer die dingen krijgen die mensen afschrikken om een beheersvergoeding te moeten betalen. En inderdaad, als de mensen duidelijker op dit gebied zouden worden voorgelicht, zouden ze dat tenminste weten. En dan kunnen de mensen nog steeds kiezen of ze de vergoeding aanvaarden of niet.

Maar dan kan er ook enige druk ontstaan om de prijzen te verlagen. In Amerika vraagt men 0,8% voor actieve fondsen. En ik denk dat dat veel eerlijker is. Je kunt meer vragen: je hebt managers nodig, je hebt analisten nodig. Maar 0,8% of 0,9% lijkt me een veel eerlijker vergoeding dan 1,8% of 1,9%. Naar mijn mening is dat een vol procent meer dan je als actief fonds eigenlijk kunt vragen.

Verschillen tussen Noord-Amerika en Europa

Hoe denk je dat het verschil tussen Amerika en Europa in de prijzen van beleggingsproducten mogelijk is? De markt lijkt daar ook veel opener te zijn.

Ze hebben wel het voordeel dat ze een groter land zijn. Ze hebben schaalgrootte.

Maar ze zijn ook vrijer in de promotie van fondsen. En daar zou een Vanguard kunnen beginnen, de bekende aanbieder van ETF's. Het bedrijf begon als maker van indexfondsen die dan eigenlijk verkocht werden zoals een bank fondsen verkoopt. Als je dat hier in België wilt beginnen, is dat een heel moeilijke administratieve aangelegenheid. Maar in Amerika gaat het veel sneller. John Bogle begon Vanguard en begon indexfondsen aan te bieden. En dat zorgde voor concurrentie en vergelijkingen met andere beleggingsfondsen. Daardoor ontstond een cultuur waarin actieve fondsen een goede prestatie wilden neerzetten ten opzichte van die indexfondsen. En als dat niet lukte, moesten ze hun prijzen wat verlagen.

In België zijn we nog steeds gehecht aan ons systeem waarin de meeste beleggingsproducten door banken verkocht worden. Trackers en indexfondsen staan hier eigenlijk nog in de kinderschoenen en worden niet veel opgepikt. We zijn waarschijnlijk een van de laatste landen waar indexfondsen aan het doorbreken zijn. Maar er wordt een begin mee gemaakt. Daardoor heb ik het gevoel dat de mensen meer en meer nadenken en hopelijk ook zien dat er alternatieven zijn voor bankproducten. Je ziet dat een aantal banken dat al proberen op te vangen en al indexfondsen proberen te lanceren. Die zijn nog te duur, denk ik. Hoe dan ook, het is al een stap in de goede richting. Laten we hopen dat ze daarna ook de vergoedingen van hun andere fondsen omlaag brengen.

Tips voor de Belgische millennial

Welk advies geef je aan millennials en jongeren die willen beginnen met beleggen?

Het moeilijkste is dat wie op eigen houtje begint en erg gepassioneerd is, zich meestal erg aangetrokken voelt tot de meer speculatieve aandelen. Daar is niets mis mee. Als ik naar de jongeren in mijn sociale media kijk, zie ik dat ze erg gericht en gefascineerd zijn door de Nio's, de Tesla's, biotech, cryptocurrency... Alles wat veel schommelt. En ja, dat is logisch, want er valt daar winst te maken. Speculatieve winst. En dat trekt natuurlijk aan. Het is heel moeilijk om tegen een millennial te zeggen dat ze saai en voorzichtig moeten beleggen, met een gezond rendement. Dat spreekt hen niet aan.

Maar wat ik dan voorstel is om hun portefeuilles in twee stukken te knippen. In financieel jargon, "kern" en "satelliet". Maak een kernportefeuille waarin je minder individueel risico neemt. Bijvoorbeeld met trackers, waarbij je brede ETF's koopt die je gewoon jaren kunt blijven kopen en houden zonder ernaar te hoeven kijken. Maak vervolgens een andere rekening aan waarop je je eigen ideeën kunt uitvoeren. Als je een aandeel van een bedrijf in elektrische voertuigen wilt kopen, doe dat dan in het kleinere deel van je portefeuille. Satellieten noemen we dat. Zo houd je altijd een groot bedrag over waarmee je kunt blijven kapitaliseren en groeien.

Jonge mensen zijn soms erg geïnteresseerd in beleggen en dan komen ze in het echte leven. Ze beginnen het druk te krijgen met een baan, met een gezin, met kinderen. Een huis bouwen kost trouwens ook geld. Als je dan trackers hebt, kun je die gewoon laten staan en laten lopen. Maar als je aandelen hebt zoals Nio, of Novacyt, of cryptocurrencies, dan moet je die heel goed in de gaten houden. En daarom adviseer ik je om toch wat ETF's in je portefeuille op te nemen. Bewaar die ook voor de lange termijn. Stel dat je geld nodig hebt voor je huis of je kind. Verkoop de andere aandelen en houd de ETF's. Want als je 30, 35 of 40 bent en je kijkt terug naar de ETF's, dan zul je zien dat ze heel sterk gegroeid zijn. En dan gaat misschien het lichtje branden dat je er toch meer in moet beleggen.

Ik hoop dus echt dat elke millennial minstens één ETF zal kopen en bewaren. En als we zover kunnen komen dat we een aantal millennials ervan kunnen overtuigen dit te doen, dan denk ik dat we zullen slagen in ons langetermijnproject om meer mensen passief te laten beleggen. Dat is dus een beetje het advies dat ik zou hebben voor een millennial.

Hartelijk dank voor het interview en voor de duidelijkheid en de lange antwoorden, in de positieve zin. Waar kunnen onze lezers en luisteraars terecht om meer over jou en je werk te weten te komen?

Als je googelt op "Vermogensgids", kun je mijn site www.vermogensgids.be al bezoeken. Onderaan de homepage staat een gratis nieuwsbrief waarop je je kunt abonneren en op de hoogte blijven van waar ik mee bezig ben. Er is ook een blog. Maar tegenwoordig is sociale media natuurlijk de manier om mensen te volgen. Je kunt Vermogensgids dus volgen op Facebook, op LinkedIn en op Twitter.

Natuurlijk ben je welkom in de Facebookgroepen Beleggen of zelfs Beursfreaks, die ik allebei beheer.

En een laatste tip die ik je kan geven is dat je je op zijn minst gratis moet inschrijven bij de VFB, de Vlaamse Federatie van Beleggers (www.vfb.be). Dat kost niets. Je kan zelfs als student lid worden voor 20 euro. Dat is een heel goede deal, want je krijgt er heel wat voor terug. Maar met je gratis inschrijving krijg je in elk geval ook de informatie van de Vlaamse Federatie van Beleggers. En dan kan je de artikels en de webinars (waarvan ik er af en toe ook één geef) blijven volgen. En dat is een goede manier om op de hoogte te blijven van de beleggingswereld.

Dus sociale media, bij de VFB minstens inschrijven (of zelfs lid worden) en via Vermogensgids.