Persoon die overweegt een tak 23 fonds te kopen

Nadelen van tak 23 fondsen: wat kun je doen?

7 minuten
Laatst bijgewerkt op
17 november 2024

Tak 23 fondsen zijn populaire producten die banken en verzekeraars graag verkopen. Ze kunnen je helpen om je financiële doelen op de lange termijn te bereiken en bieden tegelijkertijd de bescherming van een levensverzekering. Toch zijn het ook ingewikkelde producten die je goed moet begrijpen voordat je ze afsluit. We duiken dieper in tak 23 fondsen en laten zien wat de bank of verzekeraar je misschien niet vertelt. We introduceren ook ETF's, een aantrekkelijk alternatief om je vermogen te laten groeien.

Wat is een tak 23 fonds?

Een tak 23 fonds is een beleggingsfonds dat verpakt is in een levensverzekering. Wat betekent dit?

Omdat het een beleggingsfonds is, worden je bijdragen (ook wel premies genoemd in de context van een verzekering) geïnvesteerd in financiële instrumenten zoals aandelen, obligaties of onroerend goed. Dit betekent dat je een hoger rendement kunt verwachten dan via bijvoorbeeld een tak 21 product, dat een gegarandeerd rendement heeft. Maar dit gaat wel ten koste van de volatiliteit, wat betekent dat de waarde van je beleggingen in de loop van de tijd zal fluctueren.

Het is ook een levensverzekering, wat een verzekeringscontract is waarbij de verzekeraar belooft je de waarde van je beleggingen op een bepaald moment uit te betalen, bijvoorbeeld wanneer je op 65-jarige leeftijd met pensioen gaat. Veel levensverzekeringen hebben ook een verzekering voor het geval je overlijdt voor het einde van het contract. In dat geval kun je een begunstigde benoemen, bijvoorbeeld een familielid, die de uitbetaling zal ontvangen.

Er zijn veel keuzes in tak 23 fondsen, aangeboden door veel banken en verzekeraars. Je kunt ook beleggen in een tak 23 fonds via pensioensparen, waar je een belastingvoordeel kunt verdienen.

De voordelen van een tak 23 fonds

Voordat we in de nadelen duiken, biedt een tak 23 fonds wel een aantal positieve punten:

  • Gemoedsrust door de levensverzekering
  • Geen beurstaks (TOB)
  • Geen dividendbelasting

De verzekering zorgt voor gemoedsrust

Net zoals je blij bent met een autoverzekering als je een auto-ongeluk krijgt, kan een levensverzekering je gemoedsrust geven als je iets overkomt (sorry, ik weet dat het morbide klinkt).

Geen beurstaks (TOB)

Als je al eerder hebt belegd, ben je misschien bekend met de Belgische beurstaks (TOB). Bijdragen aan een fonds van tak 23 zijn vrijgesteld van de belasting.

Geen dividendbelasting

Dividenden die je verdient via een tak 23 fonds zijn vrijgesteld van de dividendbelasting. Als je echter in traditionele fondsen en ETF's belegt, is hier een eenvoudige oplossing voor: beleg in accumulerende fondsen.

Terwijl distribuerende fondsen dividendbelasting moeten betalen, herbeleggen accumulerende fondsen de dividenden direct in het fonds. Op deze manier vermijd je de dividendbelasting. Maar het is ook meer in lijn met een buy-and-hold benadering, waarbij je probeert je vermogen in de loop van de tijd te laten groeien in plaats van te proberen veel transacties te doen en slimmer te zijn dan de markt. Dit is de reden waarom alle fondsen in de Curvo portefeuilles accumulerend zijn!

De nadelen van een tak 23 fonds

Er zijn nogal wat nadelen aan de fondsen van tak 23:

  • Ingewikkeld product
  • Verzekering heeft kosten (die je betaalt)
  • 2% premietaks op elke bijdrage
  • Instapkosten voor elke bijdrage
  • Hoge lopende kosten die je rendement opeten
  • Boete bij vervroegd uitstappen
  • Minimum aanvangsinvestering
  • Lastig om de juiste fondsen te kiezen die bij je doelen passen

Ingewikkeld product

De levensverzekering maakt een tak 23 fonds veel ingewikkelder dan een traditioneel beleggingsfonds of ETF. Elke bank en verzekeraar zet verschillende clausules in het contract die je idealiter moet begrijpen voordat je tekent. En door de onzekerheid van de toekomst kan het moeilijk zijn om het belang van een bepaalde clausule in te schatten.

Zelfs in de essentiële informatiedocumenten van tak 23-fondsen staat expliciet dat het een ingewikkeld product is!

Het document voor beleggers van het tak 23 fonds "BI JPM Global Macro Sustainable I" zegt expliciet dat het een ingewikkeld product is (van Belfius)

Verzekering heeft kosten (die je betaalt)

Het levensverzekeringspakket is niet gratis. Je betaalt ervoor via extra instapkosten en doorlopende kosten aan de verzekeraar. Dit is prima als je bewust voor de verzekering kiest. Maar het is weggegooid geld als je de levensverzekering niet nodig hebt of wilt. In dat geval kun je waarschijnlijk beter bijdragen aan een pensioenspaarfonds zonder levensverzekering. Als alternatief kan beleggen in ETF's een nog betere optie zijn, zoals we hieronder zullen zien.

2% premietaks op elke bijdrage

De Belgische staat heft 2% premietaks op levensverzekeringen. Dus voor elke €100 die je bijdraagt, neemt de staat €2 en wordt slechts €98 geïnvesteerd in het tak 23 fonds.

Instapkosten voor elke bijdrage

Bijna alle fondsen van tak 23 brengen instapkosten in rekening, sommige tot wel 5%. Dus van de €98 die overblijft na de premieheffing, gaat €5 naar de aanbieder en wordt er maar €93 voor je belegd.

Hoge lopende kosten die je rendement opeten

Vanwege de levensverzekering hebben tak 23 fondsen hogere lopende kosten dan het gemiddelde beleggingsfonds. Maar de meeste tak 23 fondsen worden ook actief beheerd. Dit betekent dat het fonds wordt beheerd door beleggingsmanagers die proberen "slimmer" te zijn dan de markt, door bepaalde aandelen te kiezen en andere te verwerpen, of op het "juiste" moment te kopen en verkopen. Op papier klinkt dit geweldig. Maar helaas werkt deze stijl van beleggen, actief beleggen genoemd, meestal niet. Je betaalt uiteindelijk hogere kosten voor een lager rendement. In plaats daarvan werkt een passieve benadering op basis van indexbeleggen, meestal via ETF's, beter. Passieve fondsen en ETF's bieden een hoger rendement en zijn aanzienlijk goedkoper.

Bij Curvo zijn we ervan overtuigd dat passief beleggen voor de meeste mensen de beste manier is om hun vermogen te laten groeien. Daarom bestaan de portefeuilles alleen uit indexfondsen, met gemiddelde kosten tussen 0,15% en 0,25%. Dit is een stuk goedkoper dan de 2% of meer dan het gemiddelde fonds van tak 23!

Tak 23 fondsen hebben hoge instapkosten en lopende kosten (van Belfius)

Boete bij vervroegd uitstappen

Als je je inschrijft voor een fonds van tak 23, teken je een contract met de verzekeraar dat ze je de waarde van de investering op een bepaalde datum zullen uitbetalen. Dit betekent ook dat als je je geld eerder opneemt, je een boete moet betalen. Dit is meestal een percentage van de uitbetaling.

Bijvoorbeeld, bij een tak 23 fonds dat wordt aangeboden door Belfius, moet je een uitstapvergoeding betalen als je je geld binnen vijf jaar na inschrijving op een plan uitstapt. De uitstapvergoeding begint bij 5% en daalt jaarlijks met 1% als je in het 5e jaar na inschrijving op het plan uitstapt. Vanaf het 6e jaar zijn er geen uitstapkosten.

Minimum aanvangsinvestering

De meeste tak 23 producten hebben een minimale eerste inleg, bijvoorbeeld € 1.000. Afhankelijk van je situatie kan dit te veel zijn. Daarentegen kun je een aandeel van de IWDA ETF kopen voor minder dan €100, en een portefeuille openen via Curvo met €50.

Lastig om de juiste fondsen te kiezen die bij je doelen passen

Elke bank en verzekeraar biedt tientallen fondsen van tak 23 aan. Toch is het samenstellen van de juiste fondsenportefeuille die bij jou en je doelen past een van de moeilijkste onderdelen van beleggen. Een goede bank of verzekeraar zal je begeleiden bij je keuze. Maar sommige adviseurs zijn beter dan anderen. En hun belangen liggen niet altijd op één lijn met die van jou. Ze kunnen bepaalde fondsen "aanbevelen" boven andere (wat betekent dat de bank een hogere commissie verdient voor die fondsen).

Beleggen in ETF's als een betere optie dan een fonds van tak 23

We noemden ETF's toen we de nadelen van tak 23 fonds bespraken. Een ETF is een beleggingsfonds zonder levensverzekeringswikkel. Maar in tegenstelling tot een traditioneel beleggingsfonds, belegt een ETF meestal in een beursindex. Je kunt bijvoorbeeld beleggen in een BEL 20 ETF en profiteren van de prestaties van alle grootste Belgische aandelen. Of je kunt beleggen in een wereldwijde index zoals de MSCI World, die bestaat uit honderden aandelen uit veel verschillende landen. Deze diversificatie is een groot voordeel van ETF's. En omdat het gemakkelijk is om een index te volgen, zijn ETF's een stuk goedkoper dan tak 23 fondsen en beleggingsfondsen.

ETF's hebben hogere rendementen dan fondsen van tak 23

Eén reden zijn de kosten. Omdat ETF's simpelweg een index volgen (daarom worden ze ook "trackers" genoemd), zijn ze goedkoper. Je houdt meer van het rendement van de onderliggende activa.

Maar wereldwijd gediversifieerde ETF's investeren ook in de wereldeconomie, die de laatste decennia enorm is gegroeid door voortdurende innovatie. De IWDA ETF, die de MSCI World index volgt, heeft sinds 1980 gemiddeld 10,2% per jaar teruggegeven.

ETF's zijn belastingefficiënt

Tak 23-producten zijn fiscaal voordelig omdat er geen dividendbelasting of beurstaks (TOB) is. Er is echter wel sprake van 2% premietaks.

Omdat het geen verzekeringen zijn, hebben ETF's geen 2% premietaks. In plaats daarvan hebben ze de TOB, die slechts tussen 0,12% en 1,32% ligt, afhankelijk van de ETF. En de 30% dividendbelasting kan worden vermeden door te beleggen in accumulerende ETF's in plaats van uitkerende ETF's. Accumulerende fondsen herbeleggen de dividenden in plaats van ze aan jou uit te keren.

Bovendien wordt vermogenswinst niet belast in het geval van aandelen-ETF's. Dit is een enorm voordeel voor Belgische beleggers!

Verschillen tussen ETF's en tak 23-fondsen

Laten we de verschillen tussen ETF's en tak 23 fondsen eens op een rijtje zetten:

ETF Tak 23 fonds
Rendement ✅ Hoog ❌ Laag
Stijl van beleggen ✅ Passief (gebaseerd op indexen) ❌ Actief
Neem op elk moment je geld op ✅ Ja ❌ Fondsen voor meerdere jaren geblokkeerd
Lopende kosten ✅ Laag ✅ Hoog
Instapkosten ✅ Nee ❌ Ja
Premietaks ✅ Nee ❌ Ja
Dividendbelasting ✅ Nee (voor accumulerende ETF's) ✅ Nee
Beurstaks (TOB) ❌ Ja (tussen 0,12% en 1,32%) ✅ Nee
Brokerkosten ❌ Ja ✅ Nee

Leer meer over ETF beleggen

We hebben een aantal bronnen geschreven die je kunnen helpen om te beginnen met beleggen in ETF's:

Curvo: de makkelijkste manier om in ETF's te beleggen

De juiste ETF's kiezen om in te beleggen kan een uitdaging zijn. Maar dat is nog niet alles. Je moet de fijne kneepjes van het beleggen begrijpen, de impact van belastingen op je portefeuille begrijpen, leren hoe je je broker moet gebruiken en weten wanneer je je portefeuille opnieuw in balans moet brengen. Daarom hebben we Curvo gebouwd. Om het je gemakkelijk te maken, zodat jij je vrije tijd kunt besteden aan de dingen die voor jou het belangrijkst zijn.

Krijg de beste portefeuille afgestemd op jou en je doelen

Beleg in een van de vijf portefeuilles, elk geoptimaliseerd voor een bepaald financieel doel en risicobereidheid. Als je je aanmeldt, krijg je een aantal vragen om je te leren kennen en om erachter te komen wat voor type belegger je bent. Op basis van je antwoorden word je gekoppeld aan de beste portefeuille. Je financiële situatie en doelen (en zelfs je houding tegenover risico's) kunnen na verloop van tijd veranderen. Daarom wordt dit proces regelmatig herhaald om ervoor te zorgen dat je beleggingsstrategie altijd afgestemd blijft op jou en je behoeften.

Met de app van Curvo kun je eenvoudig beleggen in indexfondsen.

Diversificatie in de kern

Elke portefeuille is wereldwijd gediversifieerd en investeert in meer dan 7.500 bedrijven.

Al je geld wordt belegd

Je beleggingen werken met fractionele aandelen. Dit betekent dat al je geld aan het werk wordt gezet. Er zal nooit geld op je rekening staan dat niets doet.

Geen beurstaks

Er is een manier om passief te beleggen in ETF's zonder je zorgen te hoeven maken over de beurstaks. Bij Curvo zijn alle belastingen geregeld.

Duurzaam beleggen

Duurzaam beleggen is een uitdaging omdat iedereen andere overtuigingen en waarden heeft. Daarom richten je beleggingen zich op één leidend principe: geen van de portefeuilles belegt in bedrijven die als destructief voor de planeet worden beschouwd.

Gebouwd voor maandelijks beleggen

Je kunt een maandelijks spaarplan instellen waarbij het door jou gekozen bedrag aan het begin van elke maand automatisch van je bankrekening wordt afgeschreven en in je portefeuille wordt geïnvesteerd. Op deze manier is het gemakkelijk om de beste spaargewoonten aan te nemen. Curvo rekent ook geen transactiekosten. En je investeringen ondersteunen fractionele aandelen, wat betekent dat al je geld wordt geïnvesteerd. Curvo is dus ideaal voor maandelijks beleggen.

Ontdek hoe de app van Curvo werkt.

Samenvatting

Samengevat, hoewel tak 23 levensverzekeringsfondsen bepaalde belastingvoordelen en flexibiliteit bij estate planning bieden, hebben ze belangrijke nadelen die je totale rendement kunnen verlagen. Hoge instapkosten, lopende beheerkosten en mogelijke afkoopkosten maken ze een dure optie vergeleken met alternatieven zoals ETF's.

ETF's bieden daarentegen een meer kosteneffectieve en belastingefficiënte beleggingsaanpak, met het potentieel voor hogere rendementen op de lange termijn dankzij hun passieve beheer en lagere kosten. ETF's bieden een aantrekkelijk alternatief voor fondsen van tak 23. Door zich te richten op diversificatie, langetermijngroei en kostenefficiëntie, bieden ETF's een eenvoudigere en mogelijk winstgevendere beleggingsstrategie. Apps zoals Curvo kunnen het proces verder vereenvoudigen en je helpen portefeuilles samen te stellen en te beheren die passen bij je financiële doelen voor de toekomst.